Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

Cuurdinàde geogràfiche: 45° 23' N 8° 42' E

Tardubiaa (nom ufizial in italian: Terdobbiate) l'è un cumün de la Pruvincia de Nuvara. El gh'ha ona popolaziun de 499 abitàncc (dàto del Desember 2013[1]), cunt ona superfis de 8,5 km² e ona densità de popolaziun de 59 ab./km².

Terdobbiate
Comun
Terdobbiate - Stema
Terdobbiate - Sœmeanza
Terdobbiate - Sœmeanza
Dats aministrativ
Stat Itàlia
Rejon Piemont
Provinça Provincia de Nuvara
Capolœg Terdobbiate
Politega
Sindeg
Orgen lejislativ Consili comunal
Territore
Coordinade 45°23′N 8°42′E / 45.383333°N 8.7°E45.383333; 8.7
OSM 44811
Voltituden 128 m s.l.m
Superfix 8,46 km²
Abitants 442 ab.
(1º genar 2023)
Densitaa 52.25 ab./km²
Confin Cassö, Garbagna, Nibiula, Sussach, Torgän e Vispulaa
Fus orari UTC+01:00 e UTC+02:00
Varie
Prefiss 0321
Codex postal 28070
Sigla autom. NO
Codex ISTAT 003144
Codex catastal L104
Sant protetor San Giorgg
Cl. climatega
Cl. sismega
Localizazion
Terdobbiate - Localizazion
Terdobbiate - Localizazion
Sit istituzional


El paes el se tröva al cunfin cun la Pruvincia de Pavia. L'è tacaa ai cumün de Cassö (PV), Garbagna, Nibiula, Sussach, Torgän e Vispulaa.

Esempi del dialet de Tardubiaa Modifega

 
Antonio Rusconi, I parlari del Novarese e della Lomellina, p 110

'Na volta gh'eva jün ch'al gh'eva dü fiö.
Al püssee giuvan agh fa un bel dì a sò padar: "Pà, ohi! Dim la mè parta che mì vöj spartìm", e 'l pà l'è bü da deghla.
Passa dü o trii dì e 'stu fiö l'è fai sü fagot, gh'ha dì bandì ai sö e l'è 'ndai fina 'n coi al mund, e lì a füria 'd giöch, plandasc e cioch l'è ristà bel e biut cumè 'n veram.
'Na volta ch'l'è stai plà cumè un män, gh'è gnü 'n sül pat una grän caristia 'nta cul pais, ad manera che l'ha cmansipià a santìss suta 'na grän sgajusa.
A s'è pö luà da jün ad cui part là, che t'am la parà föra 'nt i sò camp a fé al giniral di logg.
E lì 'l crapeva 'd la vòja 'd limpìss ad giandal cumè i sò purscè, parchè 'nsün agh an deva.
Alora, pansand ai sò cas, al dzeva: "Quanci suta mè pà i la sbatan fin ch'hin vòja, e 'nscambi mì son chì a fé dla fam!
Chì l'è vura 'd furnìll, adess ciapa sü, vaga da mè pà e 'gh diga: Oh pà, mì son fai tramenta mal 'ncrunta 'l cel e ai vost ögg ad vü;
Mì m'aumerta gnanca pü 'd jess vost fiö: tignim pür cumè jün di vost sarvitù".
Lü dunca l'è spià sü e l'è gnü da sò padar: l'eva 'ncón luntän a l'ha vüst, a n'ha santü cumpassión; l'ha ciapà sü la sbruncia, gh'ha trai i brasc al col e a l'ha basà sü.
Inura 'l fiö agh fa: "Oh, pà, quanta mal j'ho mai fai mì 'ncrunta 'l cel e ai vost ögg ad vü, mì m'aumerta gnanca pü nom ad vost fiö".
'Nscambi 'l padar al da urdan ai sarvitù: "Tirè fora la pü bela müda 'd pagn e vistìl sü, e mitigh un anee 'n digh e di scarp in pee;
e tirè fora 'l videe püssee grass, degh 'na massà 'ns la cassa di còran. Trincuma e stuma 'legar.
Parchè 'stu mè fiö chì l'eva mort a 'dess l'è arsüscità, l'eva pardü e l'è stai truvà".
Intarment al prüm l'eva andai lavré, e 'ntant ch'al gneva cà, quand l'è stai renta cà sua, al senta ch'as sona e 's bala.
Gh'ha sübat spià a jün di sarvitóir e gh'ha ciamà: "'Sa ch'l'è 'stu strépat?".
E lü al gh'ha dii: "Gh'è rivà sò fradee, e sò pà l'ha fai massé 'l pü bel videe ch'as gh'eva sü".
Ma lü l'è 'ndai in bestia, e l'è propi gnenta vurü 'ndé denta; ma 'l padar l'è gnü fora lü a preghél da 'ndé denta.
Ma lü 'n resposta gh'ha dii: "Väghi gnenta, pà? L'è tanc agn che mi i ruma al vost teri e mi 'v son sempar übidì, e vü m'hii mai dai gnanca 'n cravin par andé sté 'n poo alegar cum i mè camarada.
'Dess parchè 'stu vost fiö ch'l'è fai nät tüt al fai sò cum i baltroch, l'è rabatà cà, vü gh'hii massà 'l pü bel videe ch'i uman ingrassà".
E 'l pà l'ha 'rpià: "Car al mè fiö, ti ta sè sempar cum mi, e paräcc cul ch'l'è mè l'è incassì tò".
'Dess bsugneva fé festa e sté 'n poo alegrament, parchè tò fradee l'eva mort e 'dess mò 'nscambi l'è arsüscità, l'eva pardü e 'dess l'è stai truvà".

(Antonio Rusconi, I parlari del Novarese e della Lomellina, 1878, pagg. 110-111)

Evoluzion demografega Modifega

L'andament del nümer de abitant del cumün de Tardubiaa l'è mustraa in de la tabela chi de sutta



Nümer de abitant


Riferiment Modifega

  1. Statìstiche demogràfiche ISTAT. Statìstiche sö la popolasiù del Istitùto Nasiunàl de Statìstica relatìve al 31 de Dezember 2013.