Marco Simoncelli

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

Ol Marco Simoncelli (Cattolica, 20 de zenér del 1987 – Sepang, 23 de ottobre del 2011) l'è stacc ü coridùr de móto, campiù del mónt de la Class 250 in del 2008 in sèla a la Gilera.

Cognusìt col suernòm de Supersic e per i sò tànce e tànce caèi risolécc, amàt per la sò simpatìa e i sò manére de fà 'mpó de guascù, l'è mórt in del 2011 al segónt gir del gran prémio de la Malesia söl circuìto de Sepang.

Nasìt a Cattolica, l'istà de cà a Coirano e 'l tàca a cor a 7 agn sö i mini móto. A 12 agn 'l diènta campù italià e pò l'an dòpo 'l diènta amò campiù italià e 'l cór pò 'n del campionàt eüropéo. A 14 agn 'l cór ol Troféo Honda NR 'l và dò ólte söl pòdio e l'è campiù italià de la 125 GP.

Ol sò nömer preferìt de dovrà 'n gàra l'éra 'l 58.

125

In del 2002 'l diènta campiù eüropéo de la 125cc e 'l istès an 'l rìa 'n del Motomondial e 'l cór ol Gran Premio de la Repüblica Céca in del team de la Aprilia CWF - Matteoni Racing e 'l ciàpa 'l pòst del Jaroslav Huleš, pasàt in de la 250, ol sò compàgn de squàdra l'è 'l Chaz Davies. 'l cór adóma 'n sés gàre, 'l fenés la stagiù al pòst nömer 33, 'l fà 3 póncc e 'l sò rizültàt piö bèl l'è 'l tredicézem pòst in Portugàl.

In del 2003 'l cór amò in de la 125 e l'è la sò prìma stagiù töta 'ntréga, ol sò compàgn l'è 'l Mirko Giansanti, 'l fenés la stagiù al pòst nömer 21, 'l fà 31 póncc e 'l sò rizültàt piö bèl l'è 'l quàrt pòst al Gran Premio de la Cümünità Valenciana.

In del 2004 'l cór in del team del Rauch Bravo e 'l sò compàgn de squàdra l'è 'l Steve Jenkner. L'è l'an de la sò prìma vitòria che la rìa a Jerez sóta l'àqua sö ü circuìto töt trebatìt e 'ndóe 'l fà pò la pole e 'l sarà amò 'n pole a Brno amò sóta l'àqua, l'è però ün an 'mpó bröt dezà che 'l fenès mia 5 gàre e i öltime dò 'l pöl mia cór dezà che 'l s'è fài mal. 'l fenés ol campiunàt al pòst nömer 11 e con 79 póncc.

In del 2005 'l cór per ol team Nocable.it Race e 'l sò compàgn l'è 'l Joan Olivé. 'l vèns amò 'l gran prémio de Jerez e per sés vólte 'l và söl pòdio, de fati l'è segónt in Catalógna, tèrs in Germània, Repüblica Céca, Quatar e Aüstralia. 'l pöl mia combàt per ol mondiàl, dezà che l'è cresìt tròp e 'l fà sèmper piö fadìga a stà 'n sèla a la sò Aprilia RS 125 R, l'an dòpo l'è isé ubligàt a pasà in 250. In töte i manére 'l fenés ol campiunàt quìnt con 177 póncc.

250

El Simoncelli in del 2008 l'an che l'è campiun de la 250

In del 2006 el passa in 250, in sela a la Gilera RSV 250 e 'l sò cap tecnigh l'è 'l Rossano Brazzi, che l'era giamò staa tecnigh de campiun cumpagn de Valentino Rossi e Marco Melandri. Però el Brazzi el finiss malaa dopu i prim gar, inscì el Simoncelli el resta senza una vera "guida" per tüta la stagiun: el riva al nümer des cun 92 punt; el sò risültaa migliur a l'è un sest post in Cina.
L'an dopu l'Aprilia la ghe tö via a lü la motu ufisial e la ghe da una Aprilia RSW 250, gestida de l'Aligi Deganello: anca quel an chì l'è pover assee de risültaa e, anmò una völta, Simoncelli el riva in classifiga dumà a la pusisiun quela de des.
In del 2008 la furtüna la se met a surid al pilota rumagnö: anca se l'è minga partii tant ben (el borla giò dò völt), in Purtugal el ciapa la sua prima pole position e pö al Mugello e in Catalogna el vincc. Inscì el süced anca a Sachsenring, menter a Sepang el riva terz: in quela manera chì el vegn el campiun de la 250, per pö vincc anca Valencia. In tüt, el ciapa 281 punt.

In del 2009 el scerniss de restà anmò cunt un 250; inultra el fa un incident e 'l pò minga 'ndà al Gran Premi del Qatar. Pö el fa una quai gara minga tant bela, ma in Francia, cun la pista bagnada, el mustra de vess un gran pilota e 'l riva prim. Al Mugello inveci el riva segund, dopu 'n lungh düel cunt el Mattia Pasini. El vincc anmò al Sachsenring, a Brno (anca quela völta chì dopu 'na lunga lota cunt el Pasini) e a Indianapolis. Tüt quei bei vitori ghe fan sperà a lü de pudè ciapà el titul de campiun, ma pürtrop a Misano el borla giò de la motu e inscì el perd un bel poo de punt presius, anca se 'l je recüpera un quaivün dopu vess rivaa prim in Purtugal e in Australia. In de la gara de Sepang el riva terz, e in 'stu möd el ved sluntanàss semper püssee 'l prim post.
A la fin de l'an, per un'altra burlada, el perd del tüt i pussibilità de vincc, e 'l ciapa la terza pusisiun, de dree a Hiroshi Ayoama (prim) e Héctor Barberá (segund).

Semper in del 2009 el pröva a guidà l'Aprilia RSV4 in del campiunaa mundial de Superbike, in sustitüsiun del Shinya Nakano. Düranta i pröv de qualifiga el riessiss a registrà un bun temp e 'l riva a la pusisiun quela de vot; però pö la gara la partiss minga trip ben e, menter l'è dree a recüperà pusisiun, el borla giò in d'una brüta manera. La segunda gara le ved remuntà, e a la fin el riessiss a rivà terz, denanz al cumpagn de squadra Max Biaggi.

MotuGP

Ol Marco Simoncelli in del 2010 a Laguna Seca

In dal 2010 l'è passad a la MotuGP cun la RC212V dal team San Carlo Honda Gresini. El cumpagn de squadra l'era Marco Melandri. Cume migliur risültad l'è rivad quart in Purtugal e l'ha finid la stagion a l'utav post cun 125 punt.

In dal 2011 l'è stai in de la istessa squadra cun però 'na moto che l'era istessa a quela üficial dal team HRC, 'sta volta cun cumpagn de squadra Hiroshi Aoyama. In de chel an chi l'è rivad du volt quint, al Gran Premi dal Qatar, gara de inissi stagion e al Gran Premi de Francia cun du pole position: vüna al Gran Premi de Catalugna e l'oltra al Gran Premi d'Ulanda. Al Gran Premi mutuciclistich de la Repüblica Ceca, el Simuncel l'è rivad par la prima volta in sal podi (ters) de la class regina. Al Gran Premi mutuciclistich de San Marino e de la Rivera de Rimin, el Süpersic l'è rivad quart, dopu un final de gara particularment agitad in dal qual, in di ültim tri gir, l'ha cumbatid cun el cunassiunal Andrea Duvissius e cun l'american Ben Spies par tegn la sò quarta pusission. In Australia l'è rivad s'cund: el sò migliur risültad de cariera in MotuGP.

El 23 de utuber dal 2011, menter l'era adré a cur el Gran Premi de la Malesia, Marco Simoncelli l'è mort in un brüt incident: menter l'era in curs el s'cund gir, el pilota l'ha perdü el cuntrol de la sò Honda e, in del tentatiu de restà in pé, l'ha taiad la strada a Colin Edwards e Valentino Rossi che i erun dedré de lü e i en miga stai buni de scansal; la bota le staia insì forta da fagh saltà via el cascu. L'è mort par i culp che l'ha ciapad a la testa, al col e al stumegh. Dopu che l'è mort, el pader Paolo Simoncelli l'ha dumandad de dunà i orghen dal fiöl, ma par el bloch dal cör quest l'è stai miga pussibil.