Apollo XI
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
Apollo XI l'è stada 'na misiù del progràma spasiàl americà denominàt Apollo, endel cors de la qual per lprìma ólta dei òm i g'ha püdit postà 'l pè sö la Lüna. Apollo XI l'è stada la tèrsa misiù del progràma Apollo a portà dei òm arènt a la Lüna dòpo la Apollo VIII e Apollo X, e la quìnta a ìga en equipàgio de òm. Per mès de chèsto rezültàt l'agensìa spasiàl americàna, la NASA, la g'ha utignìt l'obietìf perfisàt del presidènt John F. Kennedy endel 1961 de rià a portà 'n equipàgio sö la Lüna e fal turnà 'ndré sènsa incidèncc, prìma de la fì dei agn 1960.
La misiù la vé lanciàda del cèntro spasiàl Kennedy ai 16 de löi del 1969 per mès del mìsile vetùr Saturn V, ideàt e realizàt apòsta per chèsto progràma. L'equipàgio l'ìa cumpunìt de Neil Armstrong, comandànt de la misiù e pilota del mòdulo lünar, Edwin «Buzz» Aldrin, che 'l g'ha acompagnàt Armstrong endèla sò escürsiù sö la Lüna, e Michael Collins, pilòta del mòdulo de comàndo che l'è restàt en òrbita entùren a ala Lüna. Armstrong e Aldrin, endel mòdulo lünar (LEM) i tóca la superfìce de la Lüna a le 20:17:40 (ùra UTC) del 20 de löi dòpo de 'na manòvra de alünamènt che g'ha ìt en quach contratèp, Dòpo töta 'na série de contròi Armstrong el saltarà fò del LEM e 'l tocarà el teré lünàr a le 2:56 del 21 de löi (UTC). Dòpo de presapóch en quart d'ùra pò a Aldrin el metarà pé sö la Lüna. En töt i dù i rèsta de piö de 21 ùre sö la superfìce de la Lüna e l'escürsiù estraveicolàr la düra 2 ùre e mèza. Dòpo éser ri-decolàcc e éser ricongiungìcc en òrbita col mòdulo de comàndo, l'astronàf Apollo la g'ha fat rota vers la Tèra e l'è amaràda sènsa incidèncc endèl Océano Pacìfich dòpo de 'n vul che g'ha ìt 'na düràda totàl de 195 ùre.