Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.


El Bos taurus, piö cunusìt col nòm popolàr de àca (in Lumbard Ucidental vaca, u anca vacja, in Lumbard Alpin - pr IPA: /'vakɒ/, /'vaçɒ/) per i ezemplàr fèmina, tòr per i ezemplàr màscc, per i ezemplàr màscc castràcc (in Lumbard Ucidnetal anca Böf) i e vedèl per i ezemplàr zùegn (Büscin in Lumbard Ucidental), l'è 'na spéce de mamìfer erbìvor artiodàctilo de la famìa dei Bovidae. L'è 'na bès·cia demestegàda de l'òm, ma 'n sèrte zòne del mónt se pöl troàl amò al stato salvàdech.

Bos taurus
Aca de varietà Maròn Alpina
Aca de varietà Maròn Alpina
Classifigazion sientífiga
Regn: Animalia
Phylum: Chordata
Clas: Mammalia
Ùrden: Artiodactyla
Famìa: Bovidae
Sota-famìa: Bovinae
Zèner: Bos
Spéce: B. taurus
Nomm binomial
Bos taurus
Linnaeus, 1758
sotaspéci

L'è stat demestegàt presapóch 10.000 ans fà 'ndèl Medio Oriènt, e de lé l'aleamènt de chèste bès·ce 'l s'è difundìt en pó 'n töt el mónt.

L'òm el la léa fò per doprà la sò càrne e 'l sò lat come nütrimènt, per la sò pèl (el cüràm), ma 'ndèla stória (e amò al dé d'encö 'n sèrte pàrcc del mónt) l'è stat apò dopràt per trasportà dei càrech gréf e per laurà la campàgna.