Calendula officinalis

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

Calendula officinalis, l'è 'na spéce de piànte erbàcee che fà part de la famìa botànica de le Asteraceae.

Calendula officinalis
Calendula officinalis en Franz Eugen Köhler, 1897
Classifigazion sientífiga
Regn: Plantae Division: Magnoliophyta Clas: Magnoliopsida Subclassa: Asteridae Ùrden: Asterales Famìa: Asteraceae Sota-famìa: Asteroideae Stìrpa: Calenduleae Zèner: Calendula Spéce: C. officinalis
Nomm binomial
Calendula officinalis L.

Fröcc (achéni).

Particolàr del fiùr

Endel sò habitat

Descrisiù

L'è 'na piànta erbàcea aromàtica, anöàla o perène, lignùza apéna a la bàze. El gamp de 20 a 55 ghèi de altèsa, el pöl restà 'mpé drit o ìga 'n portamènt piö prostràt. L'è ramificàt e de sòlet el g'ha fòie 'nfìn sö 'nsìma. Le fòie, de 7÷14 x 1÷4 ghèi, i è altèrne, sèmpe, oblónghe-lanceolàde, stretamènte obovàde, oblónghe o spatulàde. I fiùr i è ligulàcc e zàlcc, condena fiuridüra che düra töt l'an. I fiùr i se sèra de nòt e i se dèrf del dé. Le 'nfiurescènse i è a capulì de 3÷5 ghèi, de culùr zalt quàze aràncio. I fröcc i è dei achèni 'ncürvàcc, che g'ha quàze töcc 'na àla membranùza sö la schéna o alète dorsài alternàde a dèle ótre piö cürte cimbifórmi. L'udùr dei fiùr l'è catìf e 'l sò saùr l'è amàr.

Se la dopèra come piànta ornamentàla e de sècoi come piànta uficinàla per vìa de le sò qualità terapèutiche.

Proprietà uficinàle

L'è dopràda per aplicasiù estèrne en fùrma de enfuziù, tintüre e pomàte per el tratamènt de le 'nfiamasiù de la pèl e de le mucóze, ferìde e procès de cicatrizasiù, bòte, brofèi, eritémi e dermatìti.

Endèla tradisiù popolàr se la dopèra per üzo intèrno per el tratamènt de l'amenorèa, de la dismenorèa, de la gastrìte, distürbi del tübo digerènt, ùlcere gastro-duodenài, colecisti, angiocolìti cròniche, distürbi del fégato e mal de có, ma töcc chèsti üzi i g'ha mìa 'na bàze scentìfica consolidàda.

Sinònim

• Calendula aurantiaca Kotschy ex Boiss.
• Calendula eriocarpa DC.
• Calendula hydruntina (Fiori) Lanza
• Calendula officinalis var. prolifera Hort.
• Calendula prolifera Hort. ex Steud.
• Calendula × santamariae Font Quer
• Calendula sinuata var. aurantiaca (Klotzsch ex Boiss.) Boiss.
• Caltha officinalis (L.) Moench

Bibliografìa

1. CONABIO. 2009. Catálogo taxonómico de especies de México. 1. In Capital Nat. México. CONABIO, Mexico City.
2. Davidse, G., M. Sousa-Peña, S. Knapp & F. Chiang Cabrera. (editores generales) 2012. Asteraceae. Fl. Mesoamer. 5(2): ined.
3. Flora of China Editorial Committee. 2011. Fl. China 20–21: 1–992. Science Press & Missouri Botanical Garden Press, Beijing & St. Louis.
4. Flora of North America Editorial Committee, e. 2006. Magnoliophyta: Asteridae, part 6: Asteraceae, part 1. 19: i–xxiv. In Fl. N. Amer.. Oxford University Press, New York.
5. Hickman, J. C. 1993. Jepson Man.: Higher Pl. Calif. i–xvii, 1–1400. University of California Press, Berkeley.
6. Idárraga-Piedrahita, A., R. D. C. Ortiz, R. Callejas Posada & M. Merello. (eds.) 2011. Fl. Antioquia: Cat. 2: 9–939. Universidad de Antioquia, Medellín.
7. Jørgensen, P. M. & C. Ulloa Ulloa. 1994. Seed plants of the high Andes of Ecuador---A checklist. AAU Rep. 34: 1–443.
8. Jørgensen, P. M. & S. León-Yánez. (eds.) 1999. Catalogue of the vascular plants of Ecuador. Monogr. Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 75: i–viii, 1–1181.
9. Li, H., T. Liu, T. Huang, T. Koyama & C. E. DeVol. 1979. Vascular Plants. Volume 6: 665 pp. In Fl. Taiwan. Epoch Publishing Co., Ltd., Taipei.
10. Marticorena, C. & M. Quezada. 1985. Catálogo de la Flora Vascular de Chile. Gayana, Bot. 42: 1–157.
11. Molina Rosito, A. 1975. Enumeración de las plantas de Honduras. Ceiba 19(1): 1–118.
12. Munz, P. A. 1974. Fl. S. Calif. 1–1086. University of California Press, Berkeley.