John Ford

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

Ol John Ford (1 de Fevrér del 1894 – 31 de Agóst del 1973) l’è stacc ü diretùr de film, ü regìsta americà de famèa irlandéza dientàt famùs per i sò film de s-ciopetì compàgn de Stagecoach, de Se ta cati... ta copi! e de The man who shot Liberty Valance, ma ach per i portàt al cinéma i piö bèle noèle americane del sécol XX compàgn de The Grapes of Wrath.

Ol John Ford in d'öna sömeànsa del 1946

John Ford l’éra ‘l sò nòm d’art, de fati ol sò nòm de batézèm l’éra John Martin Feeney.

Tàce di sò film de s-ciopetì piö ‘mportàncc i è stacc interpretàcc dal John Wayne. L’à enzìt per quàter vólte, in del 1935, 1940, 1941, 1952, l’Oscar come regìsta piö brào, ma dóma ü di sò film (How Green Was My Valley) l’à enzìt l’Oscar cóme film piö bèl.

L’à lauràt per piö de 50 agn e l’à giràt piö de 140 film ach se quàze töcc i sò film sènsa paròle i è ‘ndài perdìcc. L’è consideràt ü di regìsti piö ‘mportàncc de la sò època ‘nsèma al Ingmar Bergman e al Orson Welles.

L’è stacc ü di prim a ‘mpegnàs a sircà di pòscc a l’apèrt per girà i sò film (location shooting) al pòst de filmài dét in di stüdi cinematogràfech e i sò film i è famùs ach per chèsto, basta pensà ad ezèmpe ai scéne de Stagecoach e de Se ta cati... ta copi! ciapàde in de la Monument Valley.

Per dà amò piö fórsa a chèsta sò scèlta l’è stacc ach ü di prim a fà di riprése larghe (lòng shot), ciòe di riprése che i fà èt l’atùr de luntà ‘nsèma a töt chèl che ghe stà ‘ntùren isé de ligàl ‘nsèma l’atùr e i pòscc ‘ndóe che l’éra giràt ol film.