Més
(Rimandad de Mès)
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
El més (en Lombàrt apò ol mìs; pluràl i mis) l'è 'n ünità de tép, dopràda 'ndèi calendàre e 'ndèi lönàre, lónga piö o méno come 'na lönasiù (29.53 dé), cioè 'l ciclo compléto de le fàzi de la lüna: per ezèmpe de lüna nöa a lüna nöa. De chel che sàlta fò de le ricérche dei archeòlogi, sömèa che l'òm el gàpe cumiciàt a cüntà i dé en relasiù a le fàzi de la lüna amò 'ndèl Paleolìtich.
El més lünar l'è amò 'ncö dopràt come bàze per divèrsi calendàre en tàte bànde del mónt.
El calendàre che se dopèra per la vìta civìl en Italia (el calendàre gregorià) el divìt l'an en dùdes més: Zenér, Febrér, Mars, Bril, Màgio, Zögn, Löj, Óst, Setèmber, Utùer, Noèmber e Dezèmber
| Zenér | Febrér | Mars | Bril | Màgio | Zögn | Löj | Óst | Setèmber | Utùer | Noèmber | Dezèmber |