Platino

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

El plàtino l'è 'n elemènt chìmich enserìt endèla tàola periòdica dei elemèncc col sìmbol Pt. El g'ha nömer atòmich 78, che völ dì che 'l nùcleo de 'n àtom de plàtino el g'ha 78 prutù. En natüra se 'l tróa sota fùrma de sich izòtopi stàbii e giü radioatìf che però el g'ha 'n perìot de smezamènt de 650 miliàrdi de agn. I izòtopi che bónda de piö i è: ¹⁹⁵Pt (33.8%), ¹⁹⁴Pt (32.9%) e ¹⁹⁶Pt (25,3%).

Aspèt del plàtino

De aspèt el se 'nsomèa a l'arzènt, se 'l laùra facilmènt e 'l vé 'ntacàt dificilmènt de la curuziù. Compagn dei óter metài de la sò famìa, el g'ha proptietà catalìtiche 'mportànte, tat che 'na miscèla de idrogeno e osigeno al stat gasùs en prezènsa de 'na spùgna de platino la s·ciòpa. La sò rezistènsa a la curuziù e a l'osidasiù la fà sé che 'l sàpe apresàt per produsiù de gioielerìa.

El ghe dà nòm a 'n grupo specìfech de sés elemèncc che g'ha caraterìstiche che se 'nsomèa e del qual, oltre a lü, fà part el rutenio, el rodio, el palàdio, l'osmio e l'iridio