Saalés

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

El Saalés o piö semplicemènte el Saàl, (en italià: Savallese o Savallo) l'è 'na zòna geogràfica de la Pruvìncia de Brèsa sitüàda sö la spónda dèstra de la Al Sàbia. Endèla acesiù più istindìda la töl dét i cümü de Müra, Cast, Pèrtega Alta e Pèrtega Bàsa, cioè le vài furmàde dei torèncc Albiòcol, Nòza, Tùer e Dignù. Endèla acensiù piö strèta la töl dét apéna Müra e Cast.

Endèl Medioévo töt chèsto teretóre el fàa part de la piéf de Santa Maria de Saàl che gh'ìa séde a Müra. Endèl sècol XIV, endèl "Estimo Visconteo" la zòna la vé lüminàda come dù cümü ciamàcc "Plano Savalli" e "Perticae Savalli", ma piö tàrde, endèl 1610 el Da Lezze el pàrla de 'n cümü de Saàl che 'l g'harès töt dét piö o méno le cumunità che adès gh'è sóta i cümü de Müra e Cast.