Tanacetum

Tanacetum l'è 'n zèner de piànte erbàcee uriginàre de le zòne temperàde del emisfér nòrd. El zèner el töl dét de piö de 150 spéci acetàde.^[1]^[2]

Tanacetum

Tanacetum vulgare

Tanacetum vulgare

Classifigazion sientífiga

Regn:	Plantae
SubRegn:	Tracheobionta
Division:	Magnoliophyta
Clas:	Magnoliopsida
Subclassa:	Asteridae
Ùrden:	Asterales
Famìa:	Asteraceae
Sota-famìa:	Asteroideae
Stìrpa:	Anthemideae
Sota-stìrpa:	Anthemidinae
Zèner:	Tanacetum L.

Tanacetum vulgare L.

Descrisiù

Le spéci del zèner Tanacetum i è piànte erbàcee anöàle o perèni, che vé àlte de póch ghèi a de piö de 'n méter (enfìna a en méter e mès, alméno per le spéci spontànee de l'Euròpa). Le parcc epigèe le g'ha 'n udùr aromàtich bèl fòrte.

Raìs

De sòlet i è segondàrie a pàrter de 'n rizòma.

Gamp

El portamènt l'è bèl drit e i gamp i è ramùs e striàcc endèla part piö àlta. I è dotàcc de rizòma endèla part ipogèa (sotatèra). De rar le spéci de chèsto zèner le g'ha portamènt prostràt. La superfìce del gamp la pöl véser con o sènsa pelacì.

Fòie

La fòia (Tanacetum corymbosum)

Le fòie, dré al gamp le vé fò 'n maniéra alternàda. Chèle bazài le g'ha 'l gambì, chèle dré al gamp le pöl véser sèsii (sènsa gambì) o piciolàde (col gambì). La làmina l'è penatuzèta de segont ùrden (de rar de tèrs); ma gh'è apò dele spéci che g'ha la fòia a làmina 'ntréga. L'òrlo de le fòie l'è quàze sèmper capetàt o crenàt; le dò fàce de la fòia le pöl véser glàbre (pelàde) o pelùze.

Enfiurescènsa

Enfiurescènsa de (Tanacetum vulgare)

La 'nfiurescènsa l'è furmàda de divèrsi capulì che vé sö 'nsìma a 'n pedezèl bèl lónch e i è reünìde endèn curìmp. La strütüra dei capulì l'è chèla sòlita de le Asteraceae : en pedezèl el té sö en invòlucro cumpunìt de divèrse squàme che fà de protesiù al resetàcol, söl qual se 'nserés du tìpi de fiùr: chèi estèrni ligulàcc de culùr biànch (enfìna a 20 - ma en sèrte spéci che n'è pròpe gne ü) e chèi intèrni tübulùs de sòlet de culùr zalt (de 60 'nfìna a 300).

Fröcc

I fröcc i è dei achéni a sich/dés còste sitìle e a sesiù pentagonàla, ma 'n sèrte spéci la pöl véser apò a triangolàra. Le còste le g'ha mìa cèlule mucilaginìfere (come 'nvéce sèrte óter zèner emparentàcc strècc) e le "valécole" (canài che cór per lóch 'ntra 'na còsta e l'ótra) le g'ha mìa 'l canàl rezinìfer^[3]. La part apicàla l'è soncàda vià e a dintì. El papo el gh'è quàze mìa; adognimòdo, quan che 'l gh'è, l'è piümùs e a fùrma de curùna.

Spéci acetàde

Chèsta l'è la lìsta de le spéci acetàde segónt el sit del giardì botànich del Missouri (Missouri Botanical Garden)^[4], agiurnàda al zögn del 2014:

Tanacetum abrotanifolium (L.) Druce
Tanacetum abrotanoides K.Bremer & Humphries
Tanacetum absinthium L.
Tanacetum achillea Sch.Bip.
Tanacetum achilleifolium (M.Bieb.) Sch.Bip.
Tanacetum afghanicum (Gilli) Podlech
Tanacetum akinfiewii (Alex.) Tzvelev
Tanacetum alatavicum Herder
Tanacetum alyssifolium (Bornm.) Grierson
Tanacetum annuum L.
Tanacetum archibadii Podlech
Tanacetum arctodzhungaricum (Golosk.) K.Bremer & Humphries
Tanacetum argenteum (Lam.) Willd.
Tanacetum argenteum subsp. canum (K.Koch) Grierson
Tanacetum argenteum subsp. flabellifolium (Boiss. & Heldr.) Grierson
Tanacetum argyranthemoides Sch.Bip.
Tanacetum armenum (DC.) Sch.Bip.
Tanacetum artemisioides Sch.Bip. ex Hook.f.
Tanacetum atkinsonii (C.B.Clarke) Kitam.
Tanacetum aucheri DC.
Tanacetum aucherianum Sch.Bip.
Tanacetum audibertii (Req.) DC.
Tanacetum aureum (Lam.) Greuter & al.
Tanacetum balsamita L.
Tanacetum balsamitoides Sch.Bip.
Tanacetum bamianicum Podlech
Tanacetum barclayanum DC.
Tanacetum bipinnatum (L.) Sch.Bip.
Tanacetum bocconii Sch.Bip.
Tanacetum budjnurdense (Rech.f.) Tzvelev
Tanacetum cadmeum (Boiss.) Heywood
Tanacetum canescens DC.
Tanacetum cappadocicum (DC.) Sch.Bip.
Tanacetum capusi Franch.
Tanacetum caucasicum Sch.Bip.
Tanacetum cilicicum (Boiss.) Grierson
Tanacetum cinerariifolium (Trevir.) Sch.Bip.
Tanacetum coccineum (Willd.) Grierson
Tanacetum coccineum subsp. chamaemelifolium (Sommier & Levier) Grierson
Tanacetum corymbosum (L.) Sch.Bip.
Tanacetum corymbosum subsp. achilleae (L.) Greuter
Tanacetum corymbosum subsp. cinereum (Griseb.) Grierson
Tanacetum corymbosum subsp. subcorymbosum (Schur) Pawł.
Tanacetum crassipes (Stschegl.) Tzvelev
Tanacetum daghestanicum (Boiss.) K.Bremer & Humphries
Tanacetum darwasicum C.Winkl.
Tanacetum densum (Labill.) Sch.Bip.
Tanacetum depauperatum (Post) Grierson
Tanacetum doabense Podlech
Tanacetum dolichophyllum (Kitam.) Kitam.
Tanacetum dumosum Boiss.
Tanacetum eginense (Bornm.) Grierson
Tanacetum elegantulum W.W.Sm.
Tanacetum emodi R.Khan
Tanacetum eriobasis (Rech.f.) Kovalevsk.
Tanacetum falconeri Hook.f.
Tanacetum ferganensis Kovalevsk.
Tanacetum ferulaceum (Webb) Sch.Bip.
Tanacetum freitagii Podlech
Tanacetum germanicopolitanum (Bornm. & Heimerl) Grierson
Tanacetum ghoratense Podlech
Tanacetum gilliatii (Turrill) Parsa
Tanacetum gossypinum Hook.f. & Thomson ex C.B.Clarke
Tanacetum gracile Hook.f. & Thomson
Tanacetum gracilicaule (Rouy) Franco
Tanacetum griffithii (C.B.Clarke) Muradyan
Tanacetum grigorjewii Krassn.
Tanacetum haradjanii (Rech.f.) Grierson
Tanacetum haussknechtii (Bornm.) Grierson
Tanacetum hedgei Podlech
Tanacetum heterophyllum Boiss.
Tanacetum heterotomum (Bornm.) Grierson
Tanacetum hissaricum (Krasch.) K.Bremer & Humphries
Tanacetum hololeucum (Bornm.) Podlech
Tanacetum karataviense Kovalevsk.
Tanacetum karelinii Tzvelev
Tanacetum khorassanicum (Krasch.) Parsa
Tanacetum kittaryanum (C.A.Mey.) Tzvelev
Tanacetum kittaryanum subsp. sclerophyllum (Krasch.) Tzvelev
Tanacetum kittaryanum subsp. uralense (Krasch.) Tzvelev
Tanacetum kokanicum Krasch.
Tanacetum kotschyi (Boiss.) Grierson
Tanacetum kulbadica Boiss. & Buhse
Tanacetum larvatum (Pant.) Hayek
Tanacetum leptophyllum (M.Bieb.) Sch.Bip.
Tanacetum lingulatum (Boiss.) Bornm.
Tanacetum macrophyllum (Waldst. & Kit.) Sch.Bip.
Tanacetum marionii (Albov) K.Bremer & Humphries
Tanacetum maymanense Podlech
Tanacetum millefolium (L.) Tzvelev
Tanacetum mindshelkense Kovalevsk.
Tanacetum modestum (Heimerl ex Stapf) Parsa
Tanacetum mucronulatum (Hoffmanns. & Link) Heywood
Tanacetum mutellina Hand.-Mazz.
Tanacetum nanum C.B.Clarke
Tanacetum newesskyanum C.Winkl.
Tanacetum nitens (Boiss. & Noë) Grierson
Tanacetum nivale Sch.Bip.
Tanacetum niveum (Lag.) Sch.Bip.
Tanacetum nubigenum Wall. ex DC.
Tanacetum nuristanicum Podlech
Tanacetum odessanum (Klokov) Tzvelev
Tanacetum oltense (Sosn.) Grierson
Tanacetum oshanahanii Marrero Rodr., Febles & C.Suárez
Tanacetum oxystegium (Sosn.) Grierson
Tanacetum paczoskii (Zefir.) Tzvelev
Tanacetum pakistanicum Podlech
Tanacetum paleaceum Podlech
Tanacetum pamiricum (O.Hoffm.) Bornm.
Tanacetum paradoxum Bornm.
Tanacetum parthenifolium (Willd.) Sch.Bip.
Tanacetum parthenium (L.) Sch.Bip.
Tanacetum partmiciflorum (Webb) Sch.Bip.
Tanacetum persica Boiss.
Tanacetum peucedanifolium (Sosn.) K.Bremer & Humphries
Tanacetum pinnatum Boiss.
Tanacetum pjataevae Kovalevsk.
Tanacetum platyrachis (Boiss.) Kovalevsk.
Tanacetum polycephalum Sch.Bip.
Tanacetum polycephalum subsp. argyrophyllum (K.Koch) Podlech
Tanacetum polycephalum subsp. duderanum (Boiss.) Podlech
Tanacetum polycephalum subsp. filipendulinum (Boiss.) Greuter
Tanacetum polycephalum subsp. junesarense (Bornm.) Podlech
Tanacetum porphyrostephanum (Rech.f.) K.Bremer & Humphries
Tanacetum poteriifolium Grierson
Tanacetum praeteritum (Horw.) Heywood
Tanacetum pseudachillea C.Winkl.
Tanacetum ptarmiciflorum Sch.Bip.
Tanacetum punctatum (Desr.) Grierson
Tanacetum richterioides (C.Winkl.) K.Bremer & Humphries
Tanacetum robustum Hook.f. & Thomson ex C.B.Clarke
Tanacetum rockii Mattf.
Tanacetum rupestre Popov ex Nevski
Tanacetum salicifolium Mattf.
Tanacetum salsugineum Podlech
Tanacetum sanguineum (Parsa) Parsa
Tanacetum santolina C.Winkl.
Tanacetum saxicola (Krasch.) Tzvelev
Tanacetum schugnanicum C.Winkl.
Tanacetum scopulorum (Krasch.) Tzvelev
Tanacetum semenovii Herder
Tanacetum sericeum (Adams) Sch.Bip.
Tanacetum siculum (Guss.) Strobl
Tanacetum silaifolium (DC.) Sch.Bip.
Tanacetum silvicola Podlech
Tanacetum sinaicum (Fresen.) Delile ex K.Bremer & Humphries
Tanacetum sinuatum Sch.Bip.
Tanacetum sipikorense (Bornm.) Grierson
Tanacetum sorbifolium (Boiss. ex Boiss.) Grierson
Tanacetum stapfianum (Rech.f.) Podlech
Tanacetum stoliczkae (C.B.Clarke) R.Khan
Tanacetum submarginatum Kovalevsk.
Tanacetum subsimile (Rech.f.) Kovalevsk.
Tanacetum subsimilis S.Kovalevsk.
Tanacetum tabrisianum (Boiss.) Sosn. & Takht.
Tanacetum tamrutense (Sosn.) Sosn.
Tanacetum tanacetoides (DC.) Tzvelev
Tanacetum tenuifolium Jacquem. ex DC.
Tanacetum tenuisectum (Boiss.) Podlech
Tanacetum tenuissimum (Trautv.) Grossh.
Tanacetum tirinense Podlech
Tanacetum tomentellum (Boiss.) Grierson
Tanacetum tomentosum DC.
Tanacetum transiliense Herder
Tanacetum tricholobum (Sosn. ex Manden.) Chandjian
Tanacetum tridactylites Kerner & Huter ex Rigo
Tanacetum trifoliolatum Podlech
Tanacetum tripinnatifidum Oliv.
Tanacetum turcomanicum (Krasch.) Tzvelev
Tanacetum ulutavicum Tzvelev
Tanacetum umbelliferarum Boiss.
Tanacetum uniflorum (Fisch. & C.A.Mey. ex DC.) Sch.Bip.
Tanacetum vahlii DC.
Tanacetum virgatum Loisel.
Tanacetum vulgare L.
Tanacetum walteri (C.Winkl.) Tzvelev
Tanacetum yabrudae Charpin & Dittrich
Tanacetum zahlbruckneri (Nab.) Grierson
Tanacetum zangezuricum Chandjian

Galerie

Riferimèncc

↑ Tanacetum en Global Compositae
↑ Tanacetum Sit del Missouri Botanical Garden Arqiviad qé: [1]
↑ Alfio Musmarra, Dizionario di botanica" Edagricole, 1996 - Bologna
↑ Tanacetum - Sit del Missouri Botanical Garden Arqiviad qé: [2]

Wikispecies la g'ha dent de le informassiù sö l'argoment: Tanacetum

Wikimedia Commons

al gh'a dent roba culegada a:

Tanacetum

Utegnüü da "https://lmo.wikipedia.org/w/index.php?title=Tanacetum&oldid=1242559"