Triàngol

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

Ol triàngol l'è öna figüra geomètrica piàna, ü polìgon, che 'l gh'à trì vèrtici, trì làti che i và da ü vèrtice a l'óter e trì àngoi. L'è la figüra che la gh'à 'l méno lati de töte, dezà che i n'à ocór giöst trì per dizegnà öna süperfìce seràda. La sóma di trì àngoi dèt in d'ü triàngol l'è de 180 gradi.

I famèe di triàngoi

A segónda de cóme 'l gh'à i lati ü triàngol l' pöl vès:

equilàter se 'l gh'à töcc e trì i làti stès compàgn, alùra pò i trì àngoi i è stès tra de lur e i mizùra 60 gradi,
izòscele se 'l gh'à adóma dù làti che i è lónch istès e alùra i dù àngoi a la bàze i è gràncc istès,
scaléno se 'l gh'è gnà ü làto compàgn di óter e alùra pò i trì àngoi i è diferèncc tra de lùr.


Ü triàngol equilàter	Ü triàngol izòscele	Ü triàngol scaléno

A segónda de cóme l' gh'à l'àngol piö grant ü triàngol l' pöl vès:

retàngol se gh'è ün àngol che 'l mizüra 90 gradi,
otüzoàngol se gh'è ün àngol che 'l mizüra piö de 90 gradi,
acütàngol se gh'è ün àngol che 'l mizüra de méno de 90 gradi.


Ü triàngol retàngol	Ü triàngol otüzàngol	Ü triàngol acütàngol

Ol perìmeter d'ü triàngol

Per troà ol perìmeter d'ü triàngol gh'è dóma de fà la sóma di trì làti, sedenò se 'l triàngol l'è equilàter mè moltiplicà ol làto per 3.

L'àrea d'ü triàngol

Per troà l'àrea d'ü triàngol mé moltiplicà la bàze per l'altèsa e dividì töt per 2.

Se menimà se cognòs mia l'altèsa s'pöl troà l'istès l'àrea co la Fórmula de Eróne a pàto de cognòs i trì lati.

I diagnonài

I triàngoi i gh'à mia i diagonài.