Ubertino Posculo

Quell articol qì l'è scrivud in Lombard, cond l'ortografia Scriver Lombard.

Ubertino (Obertino) Posculo (de Posculis, Posculus, Pusculus) (circa 1430 - 7 de maj 1508) l'è stait un umanista bressan.

I so œvre plu famose i è ol poema Constantinopolis e l'orazion De laudibus Brixiae.

Biografia

L'Ubertin, fiœl del Mafee, l'è nassid de probabel a Bressa, terra de la so famea (qe la g'hera i so orijin a Bagnœl). I prim agn l'è stait in citaa, indove l'ha vest l'assede guidad del comandant viscontee Nicolò Picinin ind el 1438. Qé l'ha invivad i studi de gramatega e retorega, fors sota Gabriel de Concorez o Nicola Botano (qe i ha portad i studi umanisteg a Bressa despò de l'anession a la Republega de Venezia). Quand l'era anc'mò un s'ciet l'è indait a Ferrara per completar i studi ind la scœla de Guarino Verones, indove l'ha imparad ol grec.

Ind el 1452 l'è partid per Costantinopel, per studiar mei ol grec co'i lezion de Joann Arjiropulo, ind el Xenon. L'ann dop l'è spetador de la borlada de la citaa; l'è fait prexoner dei turc, e per un ann l'è stait un s'ciav. Ind el 1454, l'ha traduxid in latin la Danielis prophetae visio. A la fin l'è stait liberad, o co'l pagament de un riscat co'i solds donads de la citaa de Bressa a'l so pader, o per la mediazion de un mercant fiorentin (Mainardo Ubaldini) co'l pagament del Batista Gritti.

Despò de un viaj pien de desventure (l'è stait anc caturad dei pirats, qe i l'ha portad a Rodi) l'è rivad a Roma ind el 1454-55, e dop de tri agn l'è tornad a Bressa, indove l'ha finid de scriver ol Costantinopolis e, plu tarde, l'ha componid l'orazion per la so citaa.

A Bressa l'ha dervid una scœla de gramatega con l'insegnament de la lengua greca. Al s'è sposad e 'l gh'ha havud tri s'ciets. Anc se l'è miga deventad un patrizi, l'è stait un member del Consili dei Doxent de l'Ospedal Major fina a la so mort ind el 1508.

Bibliografia

• Ubertino Posculo ind el dizionare biografeg de la Treccani

Ligam de fœra

• De laudibus Brixiae ind el sit de l'Ateneo di Brescia.