Viola odorata

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

Viola odorata l'è 'na spéce de piànta erbàcea de la famìa botànica de le Violaceae. L'è uriginària de l' Europa e de l'Asia ma l'è stàda intruducìda pò a 'n töt el continènt americà.

Viola odorata
Classifigazion sientífiga
Regn: Plantae Division: Magnoliophyta Clas: Magnoliopsida Ùrden: Malpighiales Famìa: Violaceae Zèner: Viola Spéce: V. odorata
Nomm binomial
Viola odorata Linneo

Descrisiù

La pöl rià 'nfìna a 10÷15 ghèi de altèsa, la g'ha 'na raìs perène e carnùza e la se propàga per mes de stulù. Le fòie i nè töt tacàde a la raìs, le g'ha 'n gambì lónch e le g'ha fùrma de cör o de rugnù (reniformi). I fiùr i è grancc 2 ghèi e i g'ha 'n gambì bel lónch e squadràt. I fiùr i è pröfömàcc (aróma dóls), sùi, de culùr viòla scür, iregolàr e con sich pétali, posisiunàcc endèla conformasiù tìpica del zèner Viola. El fröt l'è 'na càpsula con tré vàlve con dét divèrsi granì de somésa.

Per cunusìle de le ótre viöle se pöl doprà i aspècc elencàcc ché sóta:

• i fiùr i g'ha 'n aróma dóls
• i fiùr i è de culùr viòla scür o biànch,
• e fòie e i fiùr i vé fò töcc diretamènte de la rözèta bazàl,
• el carpèl l'è a fùrma de gancitì (e 'l fens mìa condèa apendìce srotondàda),
• i gambì de le fòie i è piluzècc,
• la se tàca dré a tèra per mès de stulù (sùra 'l teré).

Distribusiù e habitat

La crès dré ai màrzegn del bósch o 'n radüre. I fiùr i tàca a fiurì amò prìma de la primaéra e i desmèt prìma che cumìnce l'istàt.

Tasonomìa

Viola odorata l'è stàda discriìda uficialmènt per la prìma ólta del Linèo endèl Species Plantarum 2: 934, endèl 1753.

Varietà

• Viola odorata var. sulfurea (Cariot) Rouy & Foucaud [1896]
• Viola odorata var. subcarnea Parl. [1890]
• Viola odorata var. propinqua (Jord.) Rouy & Foucaud [1896]
• Viola odorata var. jucunda (Jord.) Rouy & Foucaud [1896]
• Viola odorata var. floribunda (Jord.) Rouy & Foucaud [1896]
• Viola odorata var. dumetorum (Jord.) Boreau [1857]
• Viola odorata var. consimilis (Jord.) Rouy & Foucaud [1896]
• Viola odorata subsp. subcarnea (Jord.) Corb. [1894]
• Viola odorata subsp. stolonifera (J.J.Rodr.) Orell & Romo [1992]
• Viola odorata subsp. rierolae Sennen [1936]
• Viola odorata var. barraui O.Bolòs & Vigo [1974]

Sinònim

Viola sulfurea Cariot Viola wiedemannii Boiss. [1867] Viola tenerrima Halácsy & Braun Viola sulphurea Cariot [1884] Viola subcarnea Jord. [1852] Viola suavissima Jord. [1852] Viola stolonifera J.J.Rodr. [1878] Viola sarmentosa M.Bieb. [1808]

Viola propinqua Jord. [1852] Viola martia Gilib. [1782] Viola jucunda Jord. [1852] Viola gonzaloi Sennen [1926] Viola floribunda Jord. [1852] Viola dumetorum Jord. [1852] Viola consimilis Jord. [1852] Viola martii subsp. odorata (L.) Schimp. & Spenn.

Bibliografìa

• Chessi, Edmund. Hierbas que curan. Prima edisiù.
• Font Quer, P. Plantas Medicinales, El Dioscórides Renovado. Décima edisiù.
• Grau/Jung/Münker. Plantas Medicinales, bayas, verduras silvestres. Prima Edisiù.
• http://www.zonaverde.net/violaodorata.htm
• http://fichas.infojardin.com/perennes-anuales/viola-odorata-violeta-de-olor-violeta-dulce.htm
• http://www.ecoaldea.com/plmd/violeta.htm Arqiviad qé: [2]
• http://www.sotoencameros.org/Violeta_Viola_odorata.1504.0.html

Wikimedia Commons

al gh'a dent roba culegada a:

Viola odorata