Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.

La cod (variant: coved, coeud, coda; in d'on quei sit a l'è el cod) l'è on arnes doperaa per filà i lamm (per esmpi ranz e folcett).
La denominazion la tira denter arnes de tipo e foeusgia diferent, faa soratutt de prej abrasiv de origin natural o sintetega, doperaa per filà lamm e alter ferr per tajà. A segonda del sò material, i cod poeuden vess doperaa sutt, o bagnaa con l’aqua o lubrificaa con l’oeuli: in quell cas chì vegnen ciamaa “cod a oeuli”.

Per antonomasia a l’è ‘l tocchellin de preja de forma piatta e on poo slongada, bombada ai lati e fusellada ai vertes, che ‘l ranzador el dopera per filà (codà) la lama de la ranza. Poeuden vess codaa anca alter arnes, compagn de la folc, i forchett, cortei, i restei e via inscì.

Per vess doperada polido, e codà mej, la cod la gh’ha semper nettada e bagnada: per ‘sta reson el ranzador la tegn semper dent a on astusc pien de aqua, che certi voeult l’è messedada con asee, saa o alter aditiv. L’astusc el se ciama codee, e ‘l ranzador le porta lazzaa o penduu a la cintura. Per tegnì ferma la cod e fà minga colà l’aqua, i ranzador eren usaa mettegh dent anca on mazzett de erba.

A segonda del tipo de preja doperaa, la cod la pò vess ciamada dura o dolza, e la pò servì per lavorà diferent. In de la Svizzera italiana, per esempi, i cod dolz eren impiegaa per codà i ranz coi lamm gross e dur, intant che i cod dur serviven per molà i lamm suttil.

Vun di sit pussee important per la produzion de cod a l’era Pradalonga, in de la Val Seriana.

Ona cod.
«La bona cod la fa el bon segador
(Proverbi tesines)

El nomm Modifega

La parolla cod la vegn del latin cōtis, con l'istess significaa. El nomm el ven doperaa anca in italian (cote), piemontes (cov), forlan (côt), sardegnoeu (goda) e romanc (cut).
La variant coeud l'è doperada in certi zonn del Luganes e Varesott, compagn de Vernaa e Marchiroeu.
La variant coved l'è tipega del Mendrisiott e de certi zonn del Comasch, compagn de Cernobbi.

Bibliografia Modifega

  • VSI - Vocabolario dei dialetti della Svizzera Italiana, Centro di dialettologia ed etnografia, Belinzona-Lugan, 1956-...

Vos corelaa Modifega