Amaranthaceae

Amaranthaceae
	; Achyranthes splendens var. rotundata
Classifigazion sientífiga
Regn:	Plantae;
Division:	Magnoliophyta;
Clas:	Magnoliopsida;
Ùrden:	Caryophyllales;
Famìa:	Amaranthaceae;
sotafamìe
	Amaranthoideae; Chenopodioideae; Gomphrenoideae; Salicornioideae; Salsoloideae;
Sinonim
	Achyranthaceae; Atriplicaceae; Celosiaceae; Deeringiaceae; Dysphaniaceae; Gomphrenaceae; [1];

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

Le Amaranthaceae i è 'na famìa botànica che aparté al ùrden de le Caryophyllales. L'è furmàt de presapóch 160 zèner e 2.400 spéci. Le piö tàte de chèste i è èrbe o subarbùsti. I mèmber de chèsta famìa i è distribüìcc endèle regiù tropicài e subtropicài, suratöt en Africa tropical e Amèrica setentriunàla. Divèrse piànte de chèsta famìa i è cunusìde come piànte onamentài de giardì, compàgn de le Alternanthera, Amaranthus, Celosia e Iresine. Mìa póche spéci de le Amaranthaceae i è halofite, cioè le crès bé 'ndei teré salì.

Le clasificasiù modèrne bazàde sö la filogenìa, compàgn de le Clasificasiù filogenética APG, le mèt le Chenopodiaceae dét endèla famìa de le Amaranthaceae col ranch de sotafamìa. Spéci popolàr de chèsta sotafamìa i è la Beta vulgaris (le raibiéde), Chenopodium quinoa (la quinoa), Chenopodium bonus-henricus (le coméde), Chenopodium album (le farinèle) e Spinacia oleracea (le spinàse).

Le diferènse principài 'ntra Amaranthaceae e Chenopodiaceae i è i pétali membranùs e i stam de soèsa ünicc a fùrma de anèl. Prima de la ünificasiù de le Chenopodiaceae co le Amaranrthaceae, la circuscrisiù ècia d ele Amaranthaceae la cuntignìa apéna piö o méno 65 zèner e 900 spéci.

Le Amaranthaceae le fùrma 'n gróp monofilétich, che pò l'è chèl che reprezènta 'l nömer piö grant nömer de spéci endèl ùrden de le Caryophyllales.

Descrisiù

Le fòie i è sèmpie, opòste o alternàde, coi òrli 'ntréch o dentàcc de gròs e sènsa stìpole.

I fiùr i è sùi o reünìcc en gràte, spighète o panòcie, de sòlet bisesuài e atinomòrf. I g'ha de giü a sich stam e ovàre sùpero de 3 a 5 sépali tacàcc ensèma.

El fröt el pöl véser en ütrìcul, 'na nus o 'na cápsula circoncìza, de rar 'na bàca.