Asteroide
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
En asteròide l'è 'n còrp celèst de natüra ruciùza, carbonàcea o metàlica, piö pesèn de 'n pianeta e piö grant de 'n meteoroide, che 'l gìra entùren al Sul sönden òrbita che la stà al dedét de l'òrbita de Netuno. I piö tacc dei asteròidi del nòst Sistema Solar i g'ha 'n òrbita semi-stàbil colocàda 'ntra le òrbite de Marte e Giove, e töcc ensèma i fùrma chèla che vé ciamàt la fàsa dei asteròidi (o fàsa principàla). Se calcùla che ghe sàpe presapóch du miliù de asteròidi che g'ha 'n diàmetro piö grant de 'n chilòmetro apéna endela fàsa principàla, ma a mèter ensèma la màsa de töcc chèsti ogècc, el total el rìa apéna al 5 % de la masa de la Lüna. A pàrter de la redefinisiù de la terminulugìa dei còrp celèscc operàda endèl 2006 de la Üniù Astronòmica Internasiunàla, el concèt de asteroide l'è cumprindìt endel ensèma piö grant dei "còrp celèscc minur" del Sistema Solar, enséma co le comete, col gròs dei ogècc transnetünià e töcc i óter còrp che gìra entùren al Sul e che i sàpe piö pesègn de 'n pianeta nano.