Bologna
| Chest artícol a l'è scricc in Bergamàsch, ortograféa del Dücat semplificada | 
|
Bològna (Bulåggna 'n bulugnés; Bologna 'n italià; Bononia 'n latì; Bologne 'n fransés; Bolonia 'n spagnöl; Bolonha 'n purtughés) l'è la sità piö 'mportànta e piö granda de l'Emilia e l'è pò la capitàl de la regiù Emilia-Romagna e la se tróa 'n de la Pianüra Padana a i pé di Apenini.
Cuntegnüü
Ol nòmModifica
Sömèa che 'l nòm 'l vègne da öna popolasiù de Cèlti che i stàa lé e che i se ciamàa Bòi de lé 'l nòm de "Bononia". Gh'è de di che però prima che i riès i Bòi ghe stàa lé i Etrùsch che i ciamàa la sità Felsina e amò adès chèi de Bològna i se ciama sia bolognès che felsìnei.
De ètModifica
1) Bològna l'è la sità di pórtech desà che a gh'è piö o méno 38 chilométer de pórtech che i è quase töcc in de la sità ègia e i è quase töcc del medioéf.
2) La basilica de San Petrònio co la sò fasada restada a méta, ü tòch in marm e l'ótèr tòch de préda.
3) i tur medioeale che i è amò dersèt ach se öna ólta i gh'éra de ès alméno ü sentinér: i dò piö 'mportante i è la tur di Asinèi e la Garisènda, facie sö tra 'l 1109 e 'l 1119. I dò tur i è mia drécie ma i pènt töte e dò, chèla di Asinèi la sbièsa de ü méter e 23 ghèi, la Garisènda adiritüra de trì mèter e 22 ghèi.
La Garisènda l'è stacia lüminada pò dal Dant Ligher 'n de la sò Diina Comédia (infèren, XXXI, 136-140).
