Coròla
|
|
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
La coròla l'è 'na part del fiùr de le Angiospermae. L'è furmàda de l'ensèma dei pétali e la costetöés la série piö intèrna dei elemèncc del pereànse.
L'è colocàda al intèrno del càles (furmàt dei sépali) e prìma de l'androcèo (furmàt dei stam) e del ginecèo (furmàt dei pestéi).
Ensèma al càles la fùrma 'l pereànse, cioè l'ensèma de le parcc stérii del fiùr, evulusiù de fòie trasfurmàde che 'ndèl fiùr i g'ha la funsiù de protèger le parcc fèrtii (stam e carpèi) e de reciamà i insècc empulinadùr (funsiù vesilìfera).
I pétali che fùrma la coròla i pöl véser separàcc entra de lur (e alùra la coròla la vé ciamàda dialipetala — compàgn de chèla dei garòfoi, famìa de le Caryophyllaceae). Semài che 'nvécei pétali i è tacàcc ensèma, la coròla l'è ciamàda gamopétala (per ezèmpe chèla de le campànule).
Semài che i pétali 'nserìcc endèl resetàcol i è dispunìcc segónt 'na simetrìa ragiàda, la coròla l'è definìda atinomòrfa (compàgn de chèla de le Rosaceae). Semài che la simetrìa l'è bilateràla, la coròla l'è ciamàda zigomòrfa (compàgn de chèla de le orchidèe).