Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

El dialet argentan (nom nativ: arzantan) a l'è un dialet emilian parlaa in del cumün de Argenta (Pruvincia de Ferara).

Carateristigh Modifega

Argenta se tröva al cunfin cun la Pruvincia de Bulogna e cun quela de Ravena, dunca in sü la ligna de spartiziun tra l'Emilian e 'l Rumagnö. Per quest l'Argentan a l'è ben püssee cumpagn del Bulugnes pütost che del Ferares. Ultra a quest, besogna savè che Argenta, cità arent al delta del (e dunca in mezz ai palüd), l'è stada per un bel poo de temp un paes isulaa di alter. Per quest el sò dialet el s'è cunservaa cunt i sò carateristigh propi. Podum dì che l'Argentan a l'è una variant del Bulugnes, de transiziun cul Rumagnö de Imula.

Gramatiga Modifega

I prunom Modifega

I prunom persunai suget a hin:

  • Ló (fm. lia)
  • Non/nuältar
  • Vó/uältar
  • Lor

I prunom clitigh a hin: a, at, al/la, a, a, i/igli.

I verb Modifega

Verb vess Modifega

  • Indicativ present: Mé a son, té at cii, ló a l'è, non a sen, vó a sé, lor i è.
  • Indicativ imperfet: Mé a sira, té at cir, ló a l'ira, non a siran, vó a siri, lor i ira.
  • Indicativ fütür: Mé a sarò, té at sarè, ló al sarà, non a saren, vó a saré, lor i sarà.
  • Cungiüntiv present: Che mé a sia, che té at sia, che ló al sia, che non a segna, che vó sivi, che lor i sia.
  • Cungiüntiv imperfet: Che mé a foss, che té at foss, che ló al foss, che non a fossan, che vó a fossi, che lor i foss.
  • Cundiziunal present: Mé saria/sareb, té at saress, ló al saria/sareb, non a saressan, vó a saressi, lor i saria/sareb.
  • Imperativ: Ch'at sia, ch'al sia, ch'a segna, ch'a sivi, ch'i sia.
  • Geründi present: Essend.
  • Participi passaa: Stä; städa.
  • Infinii present: Essar.

Verb avè Modifega

  • Indicativ present: Mé a i ho, té t'hè, ló l'ha, non a aven, vó a avé, lor i ha.
  • Indicativ imperfet: Mé a aveva, té t'avev, ló l'aveva, non a avevan, vó a avevi, lor i aveva.
  • Indicativ fütür: Mé a arò, té t'arè, ló l'arà, non a aren, vó a aré, lor i arà.
  • Cungiüntiv present: Che mé äva, che té t'äva, che ló l'äva, che non avegna, che vó avivi, che lor i äva.
  • Cungiüntiv imperfet: Che mé avess, che té t'avess, che ló l'avess, che non avessan, che vó avessi, che lor i avess.
  • Cundiziunal present: Mé aria/areb, té aress, ló l'aria/l'areb, non aressan, vó aressi, lor i aria/areb.
  • Imperativ: Ch'at äva, che ló l'äva, ch'a avegna, ch'a avivi, ch'i äva.
  • Geründi present: Avend.
  • Participi passaa: Avó/avuda.
  • Infinii present: Aver.

La i denanz a la prima persona singular de l'indicativ present l'è, cumpagn de tüt i alter parlad emiliann, dumà eufoniga.
Quand che 'stu verb el vegn avègh, in Argentan se dis averigh. Alura, cumpagn del Lumbard, a gh'em denanz a la furma verbala el grüp "agh": mé agh ho ecc.

Verb andà Modifega

  • Indicativ present: Mé a vagh, té at vè, ló al vagh, non anden, vó andé, lor i vagh.
  • Indicativ imperfet: Mé a andeva, té at andev, ló l'andeva, non andeven, vó andevi, lor i andeva.
  • Indicativ fütür: Mé a andarò, té at andarè, ló l'andarà, non andaren, vó andaré, lor i andarà.
  • Cungiüntiv present: Che mé a vaga, che té at vaga, che ló al vaga, che non andegna, vó i andivi, che lor i vaga.
  • Cungiüntiv imperfet: Che mé a andess, che té t'andess, che ló a l'andess, che non andessan, che vó andessi, che lor i andess.
  • Cundiziunal present: Mé andarìa/andreb, té t'andaress, ló l'andaria/andreb, non andaressan, vó andaressi, lor i andaria/andreb.
  • Imperativ: Té va', ch'al vaga, ch'anden, ch'andé, ch'i vaga.
  • Geründi present: Andänd.
  • Participi passaa: Andä; andäda.
  • Infinii present: Andär.

I cuniügaziun Modifega

  • Indicativ present: Mé a magn, té at magn, ló al magna, non a magnen, vó a magné, lor i magna.
  • Indicativ imperfet: Mé a magneva, té at magnev, ló al magneva, non a magnevan, vó a magnevi, lor i magneva.
  • Indicativ fütür: Mé a magnarò, té at magnarè, ló al magnarà, non a magnaren, vó a magnaré, lor i magnarà.
  • Cungiüntiv present:
  • Cungiüntiv imperfet:
  • Cundiziunal present:
  • Imperativ:
  • Geründi present: Magnänd
  • Participi passaa: Magnä; magnäda.
  • Infinii present: Magnär

II cuniügaziun Modifega

  • Indicativ present: Mé a bat, té at bat, ló al bat, non a baten, vó a baté, lor i bat.
  • Indicativ imperfet: Mé a bateva, té at batev, ló al bateva, non a batevan, vó a batevi, lor i bateva.
  • Indicativ fütür: Mé a batarò, té at batarè, ló al batarà, non a bataren, vó a bataré, lor i batarà.
  • Cungiüntiv present:
  • Cungiüntiv imperfet:
  • Cundiziunal present:
  • Imperativ:
  • Geründi present: Batend
  • Participi passaa: Bató; batuda.
  • Infinii present: Batar.

III cuniügaziun Modifega

  • Indicativ present: Mé a finess, té at finess, ló al finess, non a finen, vó a finé, lor i finess.
  • Indicativ imperfet: Mé a finiva, té at finiv, ló al finiva, non a finivan, vó a finivi, lor i finiva.
  • Indicativ fütür: Mé a finirò, té at finirè, ló al finirà, non a finiren, vó a finiré, lor i finirà.
  • Cungiüntiv present:
  • Cungiüntiv imperfet:
  • Cundiziunal present:
  • Imperativ:
  • Geründi present: Finend.
  • Participi passaa: Finì; finida.
  • Infinii present: Finir.

Esempi de lengua Modifega

Una favula del Feder Modifega

Al corv l'eva ciavä da 'n fnesta un con ad furmai: pugiä in veta a 'n ärbul, l'ira 'dria a magnäral, quänd la volp al ved: l'ira purassee afamäda.

El Pader Noster Modifega

Pädar nostar, ch'at cii in zil,
ch'al sia santificä al tu nòm,
ch'al vina al tu regn,
ch'la sia fata la tu vuluntä,
com in zil e acsé in tera.
Dass incua al nostar pan quotidian,
scanzela i nostar debit,
com nò a i scanzlän ai nostar debitur,
e brisa färas cascär in tentazion.
ma lebras dal mäl. Amen.

Vus curelaa Modifega

Ligam de föra Modifega