Iliad
|
|
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
L' Iliad [1] a l'è la püssee vegia övra de la literadüra greca. In principi l'era un puema epich ural, ch'el vör dì che a l'era minga druvaa per vess parlaa, minga legiüü, ma a l'era scrivüü giò in del XIII secul a.C. A l'è un puema epich devera lüngh faa sö de 24 capituj scrivüü in esameter. A l'è prubabilment basaa in sö un event real, l'atacch a Troia de i Micenee. El puema al gh'ha dent anca di prim mit grech e di legend. El scritur tradiziunal de l' Iliad a l'è l'Umer. A bun cünt, i stüdius i è minga segür se el puema a l'è staa devera scrivüü dumà de vön.
La storia la tö sit in la Guera Trujana. La parla de i cunfrunt de i guerer Achill e del re Agamenun. La storia la quata dumà una quai semana de la fin de la guera, ma anca la parla de i mit Grech in sö la guera. La cünta la storia de l'ira de Achill, fin a la mort e 'l füneral de l'Etur e l'assedi de Troia.
Insema a 'l so sequel, l' Udissea, a l'è vön di dü magiur puema epich greech. De tradiziun, tücc do i henn atribüii a l'Umer.
Un quaj persunagg impurtant in l' Iliad a l'è l'Achill, l'Udissee, l'Agamenun, el Menelao, el Priam, l'Etur, el Parid, e l'Elena.
Trama
ModifegaEl puema al descumencia cunt el diu Apollo ch'al gh'ha mandaa a i Grech una pest, perchè i gh'ha catüraa la fiöla de vön di so pret. L'Agamenun a l'è ubligaa a dàla indree, ma al ghe porta via anca la Briseid del so padron Achill. L'Achill a l'è inrabiaa e al refüda de cumbatt. Ma quand ch'el so amis Patroclo al ven mazzaa de l'Etur, al taca sö a cumbategh cuntra e al mazza l'Etur in d'un düell. Püssee tard, el pader de l'Etur, el Priam, al ven in secret de l'Achill a purtà indree el corp del so fiöö preferii per dàggh un füneral prupiaa, che l'Achill al ghe permett de fàll. El puema al sara sö cunt el füneral de l'Etur.
Olter vus
ModifegaLink de föra
Modifega- Iliad Arqiviad qé: [1] , versiun online in ingles de l'Iliad
- Iliad in Grech Antich: del Perseus Project
Riferimenc
Modifega- ↑ Grech Antich Ἰλιάς; parnunziaa in Lumbard cun dumà 'na l, cumè in Grech. La parola la ven de Ileum, un möd alternativ de ciamà la cità de Troia.