John Henry Newman

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

Ol John Henry Newman (Londra, 21 de Fevrér del 1801 – 11 de Aóst del 1890, Edgbaston) l’è ü beàt de la Céza Catòlega.

Ol cardinàl e beàt John Henry Newman

Nasìt a Londra ol 21 de Fevrér del 1801 l’éra ‘l is-cèt d’ü banchér, menimà sò màder la egnìa d’öna famèa de Ugonòcc francés. In del 1817 l’è ‘ndàcc a stödià al Trinity College de Oxford ‘ndóe l’à ciapàt ol tìtol de baccellierato of arts. Ol 13 de Zögn del 1824 l’è stacc urdinàt diàcon de la Céza d’Inghiltèra e dal Mars del 1828 infina al [[1843] l’è stacc ol pàroco de la céza üniersitària de Saint Mary.

In del 1832 l’è partìt per ü viàgio ‘n Eüròpa, riàt a Roma l’à cognusìt in del Colégio ‘nglès ol Nicholas Wiseman che l’ sarès dientàt ‘l Arcièscof de Westminster, pò riàt in Sicilia l’ s’è malàt e l’éra metìt pròpe mal tat che l’ se l’ispetàa gna lü de riàga a guarì e quando l’è turnàt a stà bé l’à ciapàt ol vése de pregà ‘n chèst manéra: Insègnem la stràda, Lüce gentile, in del fósch insègnem té la stràda.

Turnàt a Oxford l’è s’è metìt insèma a di óter anglicà che i ragiunàa sö di argomèncc de céza, ma i sò pensér i è stài sconfesàcc da öna quarantìna de èscof anglicà. Rinünciàt a la sò paròchia, ‘l 8 de Utùer del 1845 l’à pronünciàt l’abiüra del anglicanézem in di mà del pasionìsta Domenico Barbieri, l’è dientàt catòlech e l’è turnàt a Roma l’àn dòpo per indà dét in del Oratòre del San Filippo Neri e dientà sacerdòt ol 2 de Fevrér del 1847 .

In del 1864 l’à scricc ol sò lìber piö ‘mportànt, ol sò capolaùr, intitolàt Apologia pro vita sua e nel 1879 ol Papa Leù XIII l’à luminàt cardinàl.

De regordà che in di sò öltem agn l’è s’è fai sènt e mia póch cóntra 'l relativìsm e ‘l liberalìsm che in del cap de la religiù i pórta a considerà piö la fede compàgn d’ü laùr concrèt e miracolùs, ma i l’ la sbàsa a öna manéra de pensà.

Ol John Henry Newman l’è mórt a Edgbaston (Birmingham) ‘l 11 de Aóst del 1890.

Ol Papa Benedèt XVI l’ l’à luminàt beàt ol 19 de setèmber del 2010 a Rednal.

Referense

• La Domenica, 19 settembre 2010