Mecanism de la reassiun
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
El mecanism de la reassiun l'è l'insèma dij prucess elementar che süceden in d'una reassiun chimiga. Un mecanism el descrif tütt quel che'l sücet in urdin de temp in di pasagg de la reassiun: la descrissiun del stadi de transissiun, dij ligamm che se rumpen e de quij che se furmen, insema a la velucità de tücc i passagg che l'è – in pocch paroll – la custant cinetiga (se l'è pusibil de misürala) e l'urdin de reassiun. Un mecanism cumplett a'l dà anca infurmassiun del laurà del catalisadur, dij reatif dupraa, de la stereuchimiga, dij prudott e de la sò quantità.
I infurmassiun per descuvrì el mecanism a hinn i datt cinetich e termuchimich o anca i risültaa de speriment püsee cumplicaa, per esempi, de quij che dupren mulecul segnaa cunt i isòtup. In particular, el cambiament de la velucità de la reassiun quand che una mulecula la se segna cunt un specifich isòtup el se ciama efètt isutòpich cinetich. Quest fenomen a l'è dupraa per capì qua l'è'l stadi che'l cumanda la cinetiga de la reassiun chimiga, che l'è el stadi che'l va püsee adasi. 'sta segnadüra l'è buna anca per capì induè che l'è el sitt de ligamm tiraa denter in del prucess de s'cissiun. El svilüpp de la femtuchimiga a'l vütarà a determinà in manera sperimentala el mecanism de reassiun, che fina a adess el s'è podüü dumà pustülà.
Se ciama mulecularidà el numer de sustans chimich ch'a g'hinn in d'un prucess elementar. Reassiun munu- o bimulecular a hinn quij püsee nurmaj rispett a quij trimulecular, ch'a hinn propi rar.
I mecanism de reassiun a hinn impurtan per la chimiga urganiga, e a hinn stüdiaa in manera sistematisada per un fracch de reassiun. Per la biuchimica el mecanism el serviss anca per definì cundissiun fisiulogich o fisiupatulogich. Per la chimiga indüstriala i mecanism a hinn impurtant perchè dann i infurmassiun per truà i cundissiun püsee bün per i reassiun: suratütt i cundissiun uperatif de cuncentrassiun, pressiun, temperadüra e la catalisi.