Veneto brasilian
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
El Veneto brasilian o Talian a l'è el dialèt del Vénet che l'è parlaa suratüt in de la part del stat de Rio Grande do Sul del Brasil indùe che se fà el vin e in del stat de Santa Catarina a nòrt. A l'è anca ciamaa Vêneto brasileiro. El Talian a l'è la cunseguénsa de la granda imigrassiùn suratüt de vénet in quèla regiùn in del votcént e nöfcént.
El Talian el vén del vénet antìch e l'è staa inflüensaa di lénguf del Nòrt Italia e del Purtughés del Brasil ma, vist che la gramatiga e 'l lèssich a hinn suratüt vénet, a l'è minga cunsiderada una léngua créula.
Cume 'l Riograndenser Hunsrückisch (hunsriqueano riograndense in purtughés), un dialèt tudèsch che 'l parlen di brasiliàn de urigin tudèsca, el Talian l'ha sufrii anca lü la campagna de nasiunalisassiùn del presidént Getúlio Vargas, scuminciada in di an '40, per ubligà quij che parlaven minga el purtughés a parlàl. Parlà el Talian o el Riograndenser Hunsrückisch in püblich a l'era cunsideraa cuntra la nassiùn e ufensìf. E i cunseguéns se sénten ancamò incö.
Pare nostro, che te si in celo,
santificà sia el to nome,
vegna a noi el to regno,
sia fata la to volontà,
come in celo così in tera.
Da' a noi, oncò, el pan cotidiano,
e perdona i nostri pecati,
come noantri perdonemo ai nostri debitori,
e no lassarne cascar in tentassion,
ma liberane del male, amen.