El Canton Tesin (in Todesch, Frances e Romanc Tessin; Talian: Ticino) l'è 'l canton pussee a sud de la Sguizzera. El ciappa el sò nòmm del fiumm Tesin che 'l ghe passa in del mezz, de la font al Pass de la Novena (todesch: Nufenenpass) al Lagh Maggior.

La lengua ufficial del Canton Tesin l'é 'l Talian. L'è parlaa departutt anca 'l lombard occidental (variant ticinesa), ma l'è minga recognussuda a nivel ufficial. El Canton Tesin el forma, insemma ai val Mesolcina, Calanca, Bargaja e Pos'ciav (del Canton Grison), la Svizera Taliana.
In del Comun de Bosch/Gürin on quejivun el parla on patovaa todesch, el "Guriner/Guryner Titsch" o "Ditsch" (dialett de la lengua Walser).

Lum. uc.

In de l'epoca antiga, i territori del Canton hinn staa abitaa de la tribuu de sciocch celtegh, i Leponz. Pussee tard, probabilment in l'epoca de la dominazion de l'August, la region l'è stada ciapada dent in de l'Imperi Roman. Dopo la ruvina de l'Imper Roman de Ocident, la region l'ha patii on poo j'istess tribuleri de la Lombardia: l'è stada sota ij Ostrugot, i Longobard e i Franch. Inanz...