Bergamin

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

El bergamin a l'è una persuna duvrada in de la regiun del levamm e de l' agricultüra 'me cultivadur de la tera (o lögh).
El pö anca trà sö di bes'cc de curt o de bestiam.
Tüt chel lavur chì al gh'ha la mira de recatà nüdriment, pel, lavur animal e mercaa di animaj.
El Bergamin, a Milan, e l'è chel che 'l ghe da un ögg ai böv e anca a i cavaj; l'è quel che 'l neta la stala, che 'l spazza via 'l ledam di vacch e la pulina di cavai. A l'è minga propi 'l buvar, ch'a Milan ghe disen anca Bolch, ma chel che 'l ghe da 'na man al buvar.

El termen bergamin (che l'è spantegaa in tüta la Lumbardia e anca in di regiun inturna) el vegn giò de sicür del nom de la cità de Berghem.

Porch che'l runfa in un rancc

Un lögh de ananas.

El mester del bergamin

	«Marz sücc, Avril bagnaa. Sciur l'è 'l cuntadin che l'ha sumenaa.»
	(Pruverbi brianzöö)

Un restell de legn.

Paroll ligaa

In Lombard gh'hemm un badalöcch de paroll per parlà de agricultüra e levamm. Chest chì suta henn di termen che pödumm catà föra facilment quand se parla de strümencc del bergamin:

• Messüra – fulcinn per segà el furment
• Bager – bastun de legn per purtà sö i spall do siell (cunt dent l'aqua per i camp)
• Cud –un piöd debon sgüzz che se druva per cudà la ranza
• Scighezz – un fulcinn per tajà l'erba
• Zapett – al se druva per tö via l'erba mata
• Restell – al se druva per vangà el sör e per regöj el fen
• Vergela – brocch piscinin de una pianta, ch'a se druva per svergelà, dunca cume se'l füdess una früsta
• Ranza – fulcinn per el fien
• Piov – sinonim de arader (de spess araa)
• Sloria – chel arader cunt dumà vöna de uregg inscambi de do
• Rö - chel robb che'l se spantega sura el sör (la rüera l'è el post induve al se impigna).

Vus arent

• Alp
• Paisan