Cà Gonzaga

fameja nobila lombarda
Lombard Quest articol chì l'è scrivud in lombard, con la Noeuva Ortografia Lombarda

Cà Gonzaga l’è una fameja prenzipesca lombarda che l’ha regnad sora Mantoa a partì del 1328 e a rivà al 1708. Hann ancasì regnad sora el Monferrad in Piemont e Nevers in Franza, inscì coma sora olter feud in per tuta l’Europa. La fameja l’includ un sant, dodes cardenai e quatordes vescov. Dò dessendente di Gonzaga inn vegnude imperadore de l’Imperi Roman Sagrad (Leonora Gonzaga e Leonora Gonzaga-Nevers), e vuna reina de Polonia (Maria Lovisa Gonzaga).

Stemma di Gonzaga al Palazz San Severin de Mantoa

La parentella la vegnariss sgiò de Gonzaga, un pajes ind el mantoan.

I prim member de la fameja che gh’hann una quaj importanza storega hann lavorad con la fazzion ghelfa insema ai monegh de l’abazzia de Poliron, arent a Mantua.[1] A partì del segol XII, i inn deventad la fameja pussee importanta del mantuan, cont un considerevel cressiment in lianze e richezze. Ind el 1328, tutamanca, el Lodovigh I Gonzaga l’ha roversad el controll di scior Bonacols sora la zitaa cont el socors di Scalisger, e l’è indait denter ind el partid ghibellin coma “capitan del popel” de Mantua e vicari imperial de l’imperador Luvis IV.[2]

El Lodovigh l’è stait suzzedud del Guid (1360–1369) e del Lodovigh II (1369–1382), intanta che el Feltrin l’era scior de Resg infina al 1371, e el formava inscì el ram cadet di Gonzaga de Novellara. El Franzesch I l’ha bandonad la tradizzional lianza con Cà Vesconta per liàss con la Republega de Venezzia.

Ind el 1433 Sgiovann Franzesch I l’ha ciapad el titol de marches de Mantoa cont el recognossiment de l’imperador Sigismond. Ind el 1530 Fedarigh II (1500–1540) l’ha rezzevud el titol de duca de Mantoa. Ind el 1531, la fameja l’ha ciapad el controll del marchesad del Monferrad intravers el mariozz.

Un ram cadet di Gonzaga de Mantoa inn vegnud duca de Nevers e cont e duca de Rethel. Quell ram chì l’ha pœu tolt indree Mantoa quand che el Carel Gonzaga l’ha ereditad Mantoa e el Monferrad, cont el fà s’ciopà la guerra de suzzession mantoana.

Bibliografia

Modifega

Referenze

Modifega
  1. Page at sapere.it
  2. Brunelli, Roberto (2010). I Gonzaga. Quattro secoli per una dinastia. ISBN 978-88-89832-98-1. 

Ligam de denter

Modifega

Ligam de fœura

Modifega