CD
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
El CD (del ingles compact disc, che'l vör dì disch cumpat) a l'è un disch otich che'l se dupra per metegh sü e imagazinaa di dat. El CD l'hann desvilüpaa la Sony e la Philips in del 1979. La prudüziun de massa l'è scuminciada in del 1982 in de la fabrica de la Philips a Hannover in Germania, e de quel an là el CD l'ha ciapaa un poo a la völta el post del vinil.
Dopu un poo de temp l'ha ciapaa el post anca di dischit del cumpiüter vist che ghe n'ha pussee de memoria per memurizà i dat.
Un disch cumpat al pö vess un CD:
- Audiu;
- Videu; Vídeu CD (VCD) o Süper Vídeo CD (SVCD)
- de dat; CD-ROM (dumà letüra), CD-R (scrivibil), CD-RW (re-scrivibil)
Furmaa principaj
- 8 cm - 215 Mb o 21 men
- 12 cm - 650 Mb o 74 men
- 12 cm - 700 Mb o 80 men
- 12 cm - 800 Mb o 90 men
- 12 cm - 875 Mb o 100 men
Un CD standard el gh'ha un diameter de 12 cm e un spessur de 1,2 mm, e'l pö tegnì dent 74-80 menü de müsega o 650-700 Mb de dat. A l'è faa de pulicarbunaa che l'è quataa cunt un strat de alümini (induè che la finiss l'infurmaziun) e pöö a la fin un strat prutetif.
A diferenza del vinil o de la müsicasseta, un CD a l'è un sistema digital de registraziun.