Daù (bestia)
El daù (ciamaa anca dahu, dahut, dairi, darou, tamarro...) a l'è ona bestia legendaria che l'è ben cognossuda di popolazzion alpinn di Alp e di Pirenee.
Cosa l'è
ModifegaA l'è ona bestia a quatter sciamp, che la gh'ha on aspett compagn di stambecch e di camozz. A l'è particolar perchè 'l gh'avaria i sciamp de dritta pussee longh de quei de manzina (o l'invers), per spostàss mej in su bricch. Per 'sta reson, el dahu el pò andà domà in de 'na direzzion, e se 'l provàss a 'ndà de l'oltra banda, el ris'ciaria de crodà giò di bricch. Segond on'oltra tradizzion, i sciamp pussee curt a sarien queii dò denanz, per podè rampegà su mej.
Indove 'l se troeuva
ModifegaLa legenda del daù l'è ben spantegada in tutt i Alp italiann (l'è ben cognossuu in Val d'Aosta), ma anca in quei svizzer, frances e in di Pirenee (in Catalogna e Andorra).
El daù in Lombardia
ModifegaIn Lombardia, el daù a l'è atestaa soratutt in de la zona de Livign, per vess pussee precis in de la vall di Minn. El daù livignasch el gh'ha i caratteristegh de tucc i olter daù. El viv in de la zona pussee in olt de la vall, arent ai scimm di mont e ai vedrett. El scerniss quella zona lì perchè inscì l'è pussee facil cobiàss: de fatti, el monton de nev el permett de livellà la diferenza tra i sciamp, e donca l'è bon de montà la soa compagna. El ghe someja a ona legora, anca se 'l mas'c el gh'ha su on para de corn (che però vann via, insemma al mantell, despoeu de la cobiada). El pel del mas'c l'è pussee ciar de quell de la femena. In del period del cobiament, che l'è d'inverna, el pel del daù el deventa pussee bianch, per fàss minga vedè di olter besti e de l'omm. I novei hinn duu o trii per voeulta, e resten con la mader on para de agn, prima de andà de scià e de là per i bricch. El mangia pin, pignoeu, bastonitt de cannella, ramett de lares e vari fior.