Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.

El dialett olt valtelin a l'è ona variant alpina del lombard. El gh'ha on mugg de pont de contatt cont i lengov retoromanz, e per la soa posizzion a l'è ben complicaa catalogàll in del sistema lenguistegh lombard.

El municipi del comun de Livign, con scià la scritta in livignasch.

Difusion e variant Modifega

Quell dialett chì a l'è parlaa, con diversi variant, in di comun de Grosott, Gros, Sondel, Forba, Val de Sott, Val de Dint, Bormi e Livign, comun de l'olta Valtelina, in Provincia de Sondri. I dialett de Grosott e Gros hinn quei che fann de "transizzion" cont el dialett valtelin (pussee precisament, cont el dialett de Tiran). I sò sotta-variant a hinn:

  • Grosin, parlaa a Gros, Ravolee e Grosott
  • Sondalin, parlaa a Sondel, in di sò frazzion e a Tioeu
  • Bormin, parlaa a Bormi
  • Livignasch, parlaa a Livign e Trepall

Caratteristegh Modifega

Fonetega Modifega

  • Conservazzion di ness latin PL, FL e BL (compagn de pos'ciavin e bregajott), foeura che a Gros e Grosott.
  • Mancanza de la vocal turbada [y]
  • Conservazzion de la /r/ final di infinii verbai (compagn del bregajott)

Comparazzion fonetega Modifega

Oltra ai dialett de Gros, Bormi, Isolascia (frazzion de Val de Dint) e Livign, paes de l'olta Valtelina, mettom a confront anca i dialett de:

  • Milan, center lenguistegh del lombard (ocidental)
  • Pos'ciav, indè che se parla on dialett alpin cont ona quai vesinenza con l'olt valtelin
Lombard Milan Pos'ciav Gros Bormi Isolascia Livign
brusà [bry'za] [bry'za] [bru'zɛr] [bru'ʒar] [bru'ʒɛr] [bʁu'ʒɛʁ]

Morfologia Modifega

Lessegh Modifega

El lessegh a l'è, pu o manch, quell del rest de la Valtelina e de la Valciavenna.

El "platt di sciober" Modifega

  Per savenn pussee, varda l'articol platt di Sciober.


Esempi de lengua Modifega

I mes de l'ann Modifega

Lombard Milan Bormi
sgener [ʒe'neː] [ʒe'nei̯r]
fevrer [fe'vreː] [fe'rei̯r]
marz [mars] [marts]
april ['april] ['abril]
masg [matʃ] [matʃ]
sgiugn [dʒyɲ] [ʒuɲ]
luj [lyi̯] [lui̯]
agost [a'gust] [a'goʃt]
setember [se'tɛmber] [se'tembre]
otober [u'tuber] [o'tobre]
november [nu'(v)ɛmber] [no'embre]
dicember [di'tʃɛmber] [di'tʃembre]

Varda anca Modifega

Ligamm de foeura Modifega