Eculugia
|
|
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
L'eculugia a l'è una scénza ca la stüdia i relazziun ca g'inn tra i urganism e ul sò munt inturn e tra i diferent urganism tra de lur; a l'è una bròca de la biulugia. Ul cuncètt de bas dii stüdi eculògich al sa ciama ecusistéma, c'al cumprent la cumünità biulògica (biucenuus), ul sitt fìsich indue a vívenn e i relazziun ca g'hinn tra lur, cumpagn dal traspòrt de matéria e de energía.
L'eculugìa a l'è una scénza mültidisciplinar, ca la ciapa cuncètt e mecanism da i ólter scenz cumpagn de la fìsica, la chìmica, uviament la biulugia, la geulugia.
La paròla eculugìa l'è stada creàda in del 1866 da l'Ernst Hackel, ca l'à ciapaa i paròll greech οικος (oikos, cà) e λόγος (logos, discuurs).
In dii ültimm trent'ann la paròla eculugìa l'è stada duperàda de spèss per dii muvimeent (ciamaa eculugist) ca g'erenn per ubietiif un puu de cuntròl in matéria de ambient, suratütt cunt i guvèrn a tütt i livèj (varda per esémpi Greenpeace u WWF); püssee in general, in di chí ültim ann generalment la gent la sa scunfunt de spèss tra eculugìa e ambient, ch'inn no la stèssa ròba.
