Gesù de Nazaret
Quest articol chì l'è scrivud in lombard, con la Noeuva Ortografia Lombarda |
El Gesù de Nazareth (in aramaich יֵשׁוּעַ o ben Yēšūa; variant del nom: Iesuss o Esuss in milanes, Iesoeus o Iosoeus in cremasch[1], Josoeus o Gioeusos[2][3] in bergamasch) a l'è el fondador e figura centrala del cristianesim, religion che 'l recognoss 'me Fioeul de Dia e 'me el Messia profetizad in la Tanakh, vision refudada del giudaism del dì d'incoeu, e vist 'me Dia che 'l s'è fad om.[4] Gh'è ciamad anca el Crist, o ben quell che l'è stad unt.[4]
Fioeul de la Maria, in di ultim agn de la soa vita l'è stad un predicador e esorcista ativ in tra la Galilea e la Giudea: l'è stad condanad a mort del Ponzi Pilat in d'un process volud di sacerdot sgiudee del temp e l'è stad mitud in cros al temp de la Pesach.[4] Per el cristianesim a l'è resuscitad dopo trii dì e l'è poeu l'è andad in cel con l'Ascensa, e gh'ha fad rivà el Spirit Sant in sui so apostoi, inscì de fà nasser la Gesa.[4]
Anca di alter religion ghe recognossen un roeull: per l'Islam a l'era el Messia e vun di profeta pussee important, ma minga el fioeul de Dia, e l'istess el val per i Drus. Per la fed Bahá'í a l'è stad vuna di manifestazzion pussee importante de Dia e anca per tancc indù a l'era una manifestazzion divina.[5][6]
El calendari doperad incoeu el se fonda in sul so nassiment, però se pensa che l'è nassud in tra el 7 a.C. e 'l 1 a.C. e che l'è mort in tra el 26 d.C. e 'l 36 d.C: per la tradizzion cristiana gh'è mort a 33 agn.[4] La data tradizzional del so nassiment l'è festegiada a Denedal, menter la domenega de la soa resurrezzion se festegia la Pasqua, l'è ben important per i cristian anca el Venerdì sant, che l'è stad mitud in cros.[4]
I font pussee important in sul Gesù a nivell religios a inn i quater Vangeli, menter a nivell storegh inn considerad pussee important i alter liber del Noeuv Testament. Incoeu, a nivell academich, la posizzion che 'l Gesù a gh'è stad debon e che la soa vita a l'è pu o men quella cuntada in di Vangeli a l'è quella tegnuda de squasi tucc i studios, menter l'ideja che 'l Gesù el fuss domà un mit a l'è retegnuda pseudostoria.[7]
Riferiment Modifega
- ↑ Gerólt L., 2004, Vocabolario del dialetto di Crema, Crèma, Edisiù Topòlit Uggé.
- ↑ Tirabósch A., 1867, Vocabolario dei dialetti bergamaschi antichi e moderni, Bèrghem, Fradèi Bolis.
- ↑ Francia C., Gambarini E., 2001, Dizionario Italiano - Bergamasco, Tur Buldù, Edisiù Grafitàl.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Gesù Cristo - Enciclopedia Treccani
- ↑ Who Is Jesus, According To Other Religions?
- ↑ CHRIST AND THE OTHER RELIGIONS
- ↑
Alter proget Modifega
- Wikiquote el gh'ha dent citazzion de o su Gesü de Nazaret
- Wikimedia Commons el gh'ha dent imagin o alter archivi su Gesü de Nazaret