Giovann Teodòr de Wittelsbach

Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.

Quella vos chi la gh'ha mìnga dì font o a hinn tròpp pocch. Per piesè, gionta di font a la vos.
Per avè on'ideja di alter vos senza font, vardee chichinscì.

El Giovann Teodòr de Wittelsbach, ò mej de Baviera (todesch: Johann Theodor von Bayern; frances: Jean-Théodore de Bavière; olandes: Johan Theodoor van Beieren; vallon: Djihan-Teyodore di Bavire; Münegh, 3 settember 1703 - Liegi, 27 genar 1763) l'è staa on nòbil, on vescov e on cardinal todesch.

Biografia

El Giovann Teodòr l'era fioeu del princip elettor Massimilian II Emanuel de Baviera e de la Teresa Cunegonda Sobieska, tosa del re polacch Giovann III. Vista la soa condizion de fradell cadett, l'è staa subit destinaa a ona carrera de òmm de gesa. Giamò a desdòtt ann, el 12 marz 1719, l'è staa nominaa vescov de Frisinga al pòst del fradell Clement August.

In del 1727 l'ha ciappaa anca el vescovaa de Ratisbona. Con quij duu vescovaa chì l'ha tegnuu ona posizion favorevol sia a la Francia che al fradell Carl Albert, sostegnuu in la soa ascensa al tròn imperial anca de la monarchia francesa. El Luis XV de Francia l'ha anca propòst el Giovann Teodòr come Grand Maester de l'Ordin Teutònich, carega che però l'è stada tòlta del fradell de quell lì, el Clement August.

In del 1744 el Giovann Teodòr l'è 'gnuu anca Princip-vescov de Liegi (l'utlim de la soa famiglia a coprì 'sta carega), in Belgi, e in quell ann chì l'è staa anca nominaa del papa Bendett XIV cardinal. In del 1761 el papa però l'ha respingiuu la propòsta de nominàll arcivescov de Colònia perchè 'l gh'aveva di dubbi in su la soa moralità.

De fatt, el vescov l'è staa on gran casciador e on patròn de la musica (ghe piaseva anca sonà 'l violoncell) e del teater, el gh'ha avuu ona cort splendida e di relazion con tanti dònn, a dispett de la soa condizion de prelaa.

A bon cunt, l'è staa molto amaa di abitant del principaa, indove l'è mòrt desnoeuv ann dòpo el sò insediament.

I sò caregh

Vescov de Ratisbona (1719-1763), succeduu del Clement Venceslaa de Wettin.
Vescov de Frisinga (1727-1763), succeduu del Clement Venceslaa de Wettin.
Princip-Vescov de Liegi (1744-1763), succeduu del Charles Nicolas d'Outremont.
Cardinal presbiter de San Lorenzo in Panisperna (1746-1759), succeduu del Lorenzo Galganelli.
Cardinal presbiter de Santa Maria in Ara Coeli (1759-1761), succeduu de l'Innocenzo Conti.
Prevòst de Altötting (1759-1763).
Cardinal presbiter de San Lorenzo in Lucina (1761-1763), succeduu del Giacomo Oddi.