Clement August de Wittelsbach
El Clement August Ferdinand Maria Zacint de Wittelsbach (todesch: Clemens August I. Ferdinand Maria Hyazinth von Bayern; Bruxelles, 17 agost 1700 – Ehrenbreitstein, 6 febrar 1761) l'è staa on member de la Cà di Wittelsbach (de la dinastia de Baviera) e arcivescov de Colònia del 1723 al 1761 cont el titol de princip-elettor del Sacro Roman Imperi.
L'è staa anca Signor de Erzstifts, Nunz Apostòlich del Stat de la Gesa in Germania, Grand Maester de l'Ordin Teutònich e vescov de Ratisbona, Münster, Osnabrück, Paderborn e Hildesheim.
Biografia
ModifegaLa famiglia
ModifegaEl Clement August l'è nassuu a Bruxelles. L'era fioeu de l'elettor Massimilian II Emanuel de Baviera e de la principessa Teresa Cunegonda Sobieska, nevod del re Giovann II de Polònia. La soa famiglia l'era stada dividuda duranta la Guerra de Succession Spagnoeula e l'è stada per molto temp tegnuda in ostagg in Austria; domà in del 1715 l'ha poduu reunìss de noeuv. El Clement August el gh'aveva vòtt fradei (ona femmina e sett mas'c) e alter cinch che eren nassuu del segond matrimòni del pader.
El sò fradell Carl Albert l'è diventaa in seguit imperador cont el nòmm de Carl VII, l'alter, Giovann Teodòr, inveci l'è divegnuu vescov de Ratisbona, Frisinga e Liegi.
La carrera ecclesiastica
ModifegaIn del 1704 l'è andaa a viv a Mònach con la mader, menter tra 'l 1706 e 'l 1712 el gh'ha avuu de scappà a Klagenfurt e in del 1715, dòpo la guerra, a Graz sòtta el contròll de l'Austria.
L'è staa chì che la cominciaa el pròppi percors de studi cont el frequentà el local colleg di Gesuita. El Clement August l'è staa donca avviaa a la carrera ecclesiastica, come alter sò fradei. Inscì i Wittelsbach s'hinn securaa anmò el contròll religios de la Baviera.
Prest l'è diventaa canònich a Frisinga, Ratisbona e Spira, menter el fradell Filipp Maurizzi l'è andaa a fà la soa carrera in di territòri todesch del nòrd-òvest. In del 1715 l'ha ciappaa i vut e l'è staa nominaa vescov coadiutor del princip-vescov de Ratisbona (el zio Giusepp Clement), al qual gh'è succeduu tra 'l 1716 e 'l 1719. In quell period, insema al fradell Filipp Maurizzi l'ha studiaa e dòpo cinch ann el s'è laureaa in Teologia a Roma.
El pader intrattanta l'ha strengiuu per lù di alleanz che gh'hann permettuu de divegnì princip-vescov de Münster e Paderborn. In del 1722 l'è staa nominaa arcivescov coadiutor del princip-arcivescov de Colònia (semper el sò zio) e l'ann dòpo l'è diventaa el sò successor, a domà 23 ann. Sòtta el governo del zio l'aveva ottegnuu on fracch de incarich a Berchtesgaden, el comand de la diòcesi de Ratisbona (anca se per domà trii ann) e 'l principaa prevostal de Altötting.
In del 1724 l'è diventaa princip-vescov de Hildesheim e quatter ann dòpo el sarii al comand de la diòcesi de Osnabrück. Infin, in del 1732 l'è divegnuu Grand Maester de l'Ordin Teutònich.
Ona delega special la gh'ha permettuu de mantegnì tutt quij diòcesi in union personal, anca grazie ai rappòrt cordiai de amicizia cont el Primm Minister de l'Imperi, el Caspar Anton von Belderbusch. Per 'sti reson el gh'ha avuu el soranòmm de Signor di Cinqu Ges.
La politica
ModifegaEl Clement August, che pur el s'è s'ceraa cont i Asburgh duranta la Guerra de Succession Austriaca, l'ha incoronaa personalment el fradell Carl imperador a Francofòrt sul Men in del 1742. A la mòrt del Carl, in del 1745, el Clement August l'è tornaa on'altra vòlta con l'Austria.
In sul pian coltural, el Clement August l'è staa on mecenad di art perfett: l'ha ordinaa la costruzion di palazz de Augustusburg e de Falkenlust a Brühl (incoeu consideraa patrimòni de l'umanità e tutelaa de l'UNESCO) e la gesa de San Michel a Berg am Laim, arent a Mònach.
L'è mòrt in de la fortezz de Ehrenbreitstein in del 1761 e l'è staa sepolt in del Dòmm de Colònia, in de la Dreikönigenkapelle.
I sò caregh
ModifegaDuranta la soa vita, el Clement August l'è staa:
- Prevòst de Altötting (1715-1722), succeduu del Maurizzi Adolf Carl de Sassònia-Zeitz-Neustadt
- Vescov de Ratisbona (1716-1719), succeduu del Giovann Teodòr de Wittelsbach.
- Vescov de Paderborn (1719-1761), succeduu del Wilhelm Anton von der Asseburg.
- Vescov de Münster (1719-1761), succeduu del Maximilian Friedrich von Königsegg-Rothenfels.
- Arcivescov de Colònia (1723-1761), succeduu del Maximilian Friedrich von Königsegg-Rothenfels.
- Duca de Vestfalia (1723-1761), succeduu del Maximilian Friedrich von Königsegg-Rothenfels.
- Vescov de Hildesheim (1723-1761), succeduu del Federich Guglielm de Wittelsbach.
- Vescov de Osnabrück (1728-1761), succeduu del Federich August de Hannover.
- Grand Maester de l'Ordin Teutònich (1732-1761), succeduu del Carl Lissander de Lorena.
Bibliografia
Modifega- Frank Günter Zehnder, Werner Schäfer (Hg.): Der Riss im Himmel. Clemens August und seine Epoche. (El Clement August e la soa epoca) Bonn-Brühl-Köln-Jülich-Miel 2000. ISBN 3-7701-5001-5
- Georg Bönisch: Der Sonnenfürst: Karriere und Krise des Clemens August, Köln 1979. ISBN 3-7743-0172-7 (biografia del Clement August de Baviera)