Pià invariabil
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
El pià invariàbil de 'n sistema planetàre, ciamàt apò pià invariabil de Laplace, l'è el pià che pàsa per el sò baricèntro (cèntro de masa) perpendicolàr al vetùr del sò momènt angolàr. Endel nòst Sistema Solar, presapóch el 98% de chèsto efèt l'è pruducìt dei momèncc angolàr de l'òrbita dei quàter pianéti gigàncc (Giove, Saturno, Urano e Netuno). El pià invariabil l'è inclinàt de 0.5° en rapórt al pià orbitàl de Giove, e 'l pöl véser cunsideràt come la média ponderàda de töte le òrbite planetàrie e dei pià rotasiunài.
Inclinasiù | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nòm | Inclinasiù en rapórt a l'eclítica |
Inclinasiù en rapórt al pià invariàbil | |||||||||
Pianéti terèstri | Mercurio | 7.01° | 6.34° | ||||||||
Venere | 3.39° | 2.19° | |||||||||
Tèra | 0° | 1.57° | |||||||||
Marte | 1.85° | 1.67° | |||||||||
Pianéti gigànti | Giove | 1.31° | 0.32° | ||||||||
Saturno | 2.49° | 0.93° | |||||||||
Urano | 0.77° | 1.02° | |||||||||
Netuno | 1.77° | 0.72° |