Piemuntes uriental
(Rimandad de Piemontes oriental)
Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada. |
El Piemuntes uriental (o bass Piemuntes) a l'è un insema de dialett del Piemuntes che'l ciapa dent el Valsesian, el Bieles, el Munfrin, l'astesan, el Lissandrin, el langhet e 'l Munregales.
I autur che hann scrivüü in 'sti dialett chì a hinn Gioann Giòrs Alion (astigian), Dumini Badalin e Vincenzo Buronzo (munfrin), Oreste Galin-a (langhèt), Pinèt Turlo (valsesian).
Murfulugia
ModifegaQuèst dialett gh'hann dij sò aspet caraterìstich:
- la prima persuna al singular dij verb la finiss in cunsunant: i cant (= mì canti);
- la segunda persuna al singular dij verb la perd la s final, anca in dij verb iregular: it sei (ò ët ei; =tì te set), it hai (u it he; =tì te gh'het);
- el prenòmm verbal de la tèrsa persuna plüral a l'é i e nen a: lor i parlo (=lur parlen);
- un gran nümer de paròll a ciapen la fin in cc o gg: lacc, frecc (o fregg), vegg (feminin vegia), tancc,...;
- e final la diventa i: feuji, paròli,...;
Dialett süd-urientaj
ModifegaA hinn el langhèt, l'astesan, el munfrin e'l lissandrin.
- la a acentà la diventa quasi ò (e a se scriv ä): muräja;