Sdìrna
Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda. |
La sdìrna l’è ün arnés de lègn che l’éra dovràt öna ólta in di pòs-cc de montàgna per portà a cà ‘l fé.
L’è facìa de ü telér de lègn lónch e strécc, quàter istànghe metìde a retàngol, dò cörte e dò lónghe, i dò stànghe piö cörte i gh'à ü büs in del mès e de töte e dò i bànde gh'è ligàda öna córda. De chèste dò córde öna la fenés con d’ü rampì de lègn che 'l vé bù per ligàle 'nsèma e fà 'l gróp.
Per dovràla s’gh’éra de pogiàla zó ‘n tèra, s’ghe muntunàa sùra ‘l fé che pò s’ligàa sö bé co i córde, alùra se ciapàa la sdìrna in di mà e se la tegnìa co i bràs apéna sùra ‘l có. Prìma però gh’éra de paregià dèt in del fé ol pòst per fàga stà la cràpa e la sdìrna l’éra de portà ‘mpó sbièza al indré, chèl tat che l’éra necesàre per vèdega.
L’è ciamàda sdìrna sùra de töt in Val d’Emàgna, ma ach a Castegnù ‘n Val Brembàna, menimà ol vocabulàre del Antonio Tirabósch ‘l dis che in del rèst de la bergamàsca l’è ciamàda fraschéra, fò che ‘n Val de Scalf, ‘ndó che l’è ciamàda portadöa o portadòia.