Clement Shahbaz Bhatti

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

Ol Clement Shahbaz Bhatti (Lahore, 9 de setèmber del 1968 – Islamabad, 2 de mars del 2011) piö de spès ciamàt adóma Shahbaz Bhatti, l’è stacc ün òm polìtech pachistà, che l’è stacc elezìt a la National Assembly in del 2008 e dal noèmber de chèl an lé l’è stacc ol prim a dientà Minìster Federàl per i Afàre di Minorànse e l’è restàt al sò pòst ‘nfina al 2 de mars del 2011 quando i ‘l l’à copàt a Islamabad.

Vedrina

Quest articol chì l'è in la Vedrina de la Wikipedia

	«Öle mia dientà famùs, öle mia comandà, öle adóma ü cantunsì a i pé del Signùr»
	(Shahbaz Bhatti)

	«Si pròpe fürtünàcc a pödì 'ndà a Mèsa sènsa pùra, quàndo ghe n'ì òia, cóme ghe n'ì òia»
	(Shahbaz Bhatti)

Bhatti l’éra catòlech, in del goèrno di óter cristià compàgn de lü ghe n’éra mia, in töte i manére lü l’éra mia decórde co la lège pakistàna sö la blasfemìa e ‘l sircàa de fàla cambià. L’organizasiù terorìsta de Tehrik-i-Taliban Pakistan ‘l l’à lüminàt ü bestemiadùr del Maomèt e l’à faì saì che la sarès istàcia lé a copàl fò. Ol Shahbaz Bhatti ‘l s’éra mia spuzàt, ‘l gh’éra quàter fradèi e do sorèle.

De zùen

Ol Shahbaz Bhatti l’é nasìt a Lahore in d’öna famèa cristiàna catòlega che la egnìa da Khushpur, ü paìs cristià in del distrèt del Faisalabad che l’è ‘n de la pruìnsa del Punjab. Sò pàder, Jacob Bhatti, l’à facc ol militàr e pò l’à facc ‘l insegnànt prìma de dientà ‘l presidènt del Consèi di Céze de Khushpur.

In del 1985 ol Bhatti l’à fài nas e l’à güidàt ol Christian Liberation Front e piö tàrde in del 2002 l’à ötàt a fà nas ol All Pakistan Minorities Alliance (APMA) e l’è dientàt ol presidènt de l’asociasiù. Sèmper in del 2002 ‘l s’è iscriìt al Pakistan Peoples Party (PPP), ach se ‘l s’è tegnìt fò da la polìtica, ma chèsto ‘l gh’à mia schiàt de finì in del 2003 in del Exit Control List, öna lìsta de persùne che i pödìa mia lasà ‘l paìs, ach se zamò in del Noèmber de chèl an i ‘l l’à scancelàt vià da la lìsta.

Minìster Federàl per i Afàre di Minorànse

In del utùer del 2008 l'èra söl càmion blindàt de la Benazir Bhutto quàndo gh'è stacc ün atentàt che l'à copàt 138 persùne, ma lü e la Bhutto i gh'è riàcc a salvàs. Quàch mis dòpo, ol 27 de Dezèmber del 2007, però in d'ün óter atentàt la Bhutto l'è stàcia copàda a Rawalpindi e alùra a i elesiù 'l sò pòst a càpo del PPP l'è stài ciapàt dal marìt de la Benazir Bhutto, ol Asif Ali Zardari che pò l'à enzìt i elesiù e l'è dientàt ol presidènt del paìs. L'è alùra che 'l Shahbaz Bhatti l’è dientàt minìster Federàl per i Afàre di Minorànse ol 2 de Noèmber del 2008 e chèsta l’è stàcia la prìma ólta che s’è facc ü ministér apòsta per laurà sö chès-ce argomèncc e l'è stacc ach ol prim minìster cristià. Quàndo l’è stài lüminàt, l’à dicc de acetà ‘l pòst adóma per ol bé de la zét cucugnàda del Pakistan, che l’éra pasàt töta la sò éta a combàt per l’üguagliànsa tra i òm, per la giustìsia sociàl, per la libertà de religiù e per dàga fórsa a i minorànse religiùze. L’à dicc ach che ‘l völìa dà ü sègn de sperànsa a töte chèle persùne che i éra disperàde, scontéte e sènsa piö òia de sognà, fò sùra l’à fài saì ach ol sò propózet de sistemà la lège sö la blasfemìa.

In del tép che l’è stài minìster ‘l s’è dai de fà per ötà i minorànse religiùze, l’à fài partì öna campàgna de lièl nasionàl per mèt decórde i dièrse religiù, l’à proponìt öna lège per piö permèt i discórs e i lìber che i ‘nvìda a la violènsa, l’à proponìt de fà stödià ‘n di scöle töte i religiù e de confrontàle tra de lùre e ach de tègn de part per i minurànse religiùze di pòs-cc in del goèrno e pò ach quàter pòs-cc al Senàt. Fò sùra in de löi del 2010 l’à fài turnà a laurà la Consùlta Nasionàl Intereligiùza che l’à metìt insèma i piö ‘mportàncc esponèncc de töte i religiù del Pakistan che i à condanàt töcc insèma ol terorìsm.

Minaciàt e pò copàt fò

Ol Shahbaz Bhatti, zamò in del 2009, l’éra stài minaciàt de ès copàt, dezà che ‘l s’éra dài de fà per i Cristià de Gojra, dòpo che in di dizùrdegn de chèl an i n’éra stài copài fò 8 e tra chès-ce 4 dòne e ü s-cèt. I ‘l à minaciàt amò de piö quando l’à sircàt de öta l’Asia Bibi, öna dòna cristiàna condanàda a mórt in del 2010 per blasfemìa e l'éra dicc che l'è öna lège nìgra.

I Stacc Ünìcc i à domandàt che ‘l födès tütelàt e i à sircàt de fàga ìga öna màchina blindàda, ma l’è servìt a negót. Ol Shahbaz Bhatti per prim ‘l se spetàa de ès copàt, isé l’à giràt ü vìdeo, co l’idéa de fal ègn fò adóma dòpo che i ‘l ès copàt e ‘n del vìdeo ‘l dizìa “Mé crède ‘n del Signùr che l’à dacc la sò éta per nóter e só prónt a mör per chèl che crède. La mé éta l’è töta per la mé zét e mé möraró per difènt i sò dirìti”.

Segónt chèl che l’à dicc la BBC, ol Shahbaz Bhatti l’éra ‘n gir per laurà in d’ü quartér residensiàl de Islamabad, l’éra apéna egnìt vià da la cà de sò màder, quàndo sö la sò màchina i è riàde i balòtole: in chèl momènt l’éra desperlü e ‘l gh’éra ‘nsèma gna öna guàrdia. Chèi del Tehrik-i-Taliban i à dicc a la BBC che i gh’à sparàt, dezà che l’éra ü bestemiadùr famùs. Compàgn de lü l’éra stài copàt ol Salman Taseer, che pròpe cóme lü l’éra criticàt la lège sö la balsfemìa.

I ‘nvestigadùr ‘mpó i gh’à dài la cólpa a i Talibà e ‘mpó i à sircàt de bötàga adòs la cólpa pròpe a i cristià, tat che i à fài capì che ‘l sarès stài copàt per di béghe 'ntra cristià, ma di asasì s'è saìt gnamò negót.

Cristià 'n Pakistan, in di próe la sperànsa

Ol Shahbaz Bhatti l'à cöntàt sö la sò stòria e la sò éta in d'ü lìber scricc in del 2008 col tìtol de Cristià 'n Pakistan, in di próe la sperànsa tradüzìt ach in italià.

Paul Bhatti

Dòpo l'atentàt la màma e la sorèla del Shahbaz Bhatti i à dözìt iscapà del paìs e i è 'ndàce a stà de cà 'n Canadà, 'ndóe l'istà ü di fradèi del Shahbaz, menimà 'l sò fradèl piö grant ol Paul Bhatti che da tàce agn l'istàa 'n Vèneto a Treviso e 'l lauràa cóme dutùr di s-cètì, l'à facc la stràda a cuntràre e l'à decidìt de turnà 'n Pakistan per finì 'l laurà del sò fradèl e l'è staì lüminàt Consiglér Speciàl del Ministèr di Minorànse Religiùze.

Per saìn de piö

Cristiani in Pakistan. Nelle prove la sofferenza, 2008, Shahbaz Bhatti, Marcianum Press, Venezia.
Blasfema, 2010, Asia Bibi, Anne- Isabelle Tollet, Mondadori, Milano.
Morte di un blasfemo. Shahbaz Bhatti un politico martire in Pakistan, 2012, Francesca Milano, Edizioni San Paolo, Milano.

Ol sìto de la Sociasiù di Pakistà Cristià in Itàlia.