Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

El Turtunes (Tortonese in italian; Tortonèis in piemuntes; Turtoneis in di parlad lucai) a l'è vöna di cinch zonn tradiziunai de la Pruvincia de Lissandria, in Piemunt.
Cume 'l dis anca el nom, la zona la se tröva inturna a la cità de Turtona. La cunfina a est cun l'Ultrepò Paves, a nord cunt el (che le divid da la Lumelina), a ovest de la Scrivia (che le divid dal Lissandrin) e a süd cun la Val Burbera (part del Nuves).

In del Turtunes el ven parlaa un dialet de transiziun tra el Lumbard e l'Emilian, cume 'l süced in de la Pruvincia de Pavia. Uviament, i paes che se tröven in direziun de la Scrivia ciapen semper pü carateristigh piemuntes lissandrinn e via inscì.

Geugrafia

Modifega

A süd el teritori el cunfina cunt el Penin Ligür. I munt püssee impurtant de la zona a hin Munt Ciap (1699 meter), el Munt Ebru (1701 m), el Munt Giarö (1473 m) e 'l Munt Grupà (1433 m).

I fiüm püssee impurtant che passen per el Turtunes (ultra 'l Pò), a hin el Quariun, el Grüe, l'Ussona e la Scrivia.

Fan part del Turtunes circa 40 cumün de la Pruvincia de Lissandria. Chì de sota hin miss cul nom ufizial, el nom lucal e quel in de la koiné piemuntesa.

Italian Dialet lucal Piemuntes
Tortona Turtóna Torton-a
Alluvioni Cambiò Livió Liviòn
Alzano Scrivia Ausàn Autsan
Avolasca Vurasca Avolasca
Berzano di Tortona Bërsòu Bërzòu
Brignano-Frascata Bërgnàu e Frascà Bërgnàu e Frascà
Carbonara Scrivia Carbunèra Carbonera
Carezzano Carsòu Carzòu
Casalnoceto Ar Casà Ël Casal
Casasco Casasch Casasch
Castellania Castlanìa Castlanìa
Castellar Guidobono Ar Castlà Guidbòu Ël Castlà Guidbòu
Castelnuovo Scrivia Casternöv Castelneuv
Cerreto Grue Sregh Srèj
Costa Vescovato Còsta Còsta
Dernice Dernìs Dernis
Fabbrica Curone Frauga Frògna
Garbagna Garbagna Garbagna
Gremiasco Gremiasch Gremiasch
Guazzora La Guassura La Guassora
Isola Sant'Antonio Isula Isola
Molino dei Torti Mulèi di Tòrt Molèj dij Tòrt
Momperone Mumpron Mumpròn
Monleale Mulià Monlià
Montacuto Muntèigu Montèigo
Montegioco Munzögh Monzeugh
Montemarzino Muntmarsèi Montmarsen
Paderna Paderna Paderna
Pontecurone Puncròu Poncròu
Pozzol Groppo Pussö ad Gröpu Posseu ëd Greupo
Sale Sal Sal
San Sebastiano Curone San Bastiàn San Bastian da Cròu
Sant'Agata Fossili Sant'Agta Sant'Agata
Sarezzano Sarsòu Sarzòu
Spineto Scrivia Spinèigh Spinegh
Viguzzolo Vigsö Vigseu
Villalvernia Vila Vèrnia Vila Vernia
Villaromagnano La Vilëta La Vilëta
Volpedo Vulpéd Volped
Volpeglino Vulpièi Volpièj

Vus curelaa

Modifega