Beatris d’Est

duchessa de Milan e Bari
(Rimandad de Beatris d'Este)
Lombard Quest articol chì l'è scrivud in lombard, con la Noeuva Ortografia Lombarda

La Beatris d’Est (29 de sgiugn del 14753 de sgener del 1497) l’è staita duchessa de Milan e de Bari intravers el sò mariozz cont el Lodovigh el Nigher. Ancaben che la saja moruda sgiovena, l’è staita vuna di personalitaa pussee importante del sò temp e la gh’ha havud ancasì un rœul fondamental ind la politega lombarda e taliana. Fomna de coltura e semper ligantement intapada sgiò, l’era una gran patrona dei art e, insema al marid, l’ha menad Milan e deventà vun di sit de pussee grandœur in mez ai oltre zitaa del Renassiment.[1][2] A l’era sperta fiss a indà a cavall e a cascia,[3] e la gh’haveva una natura infogolida e determinada. Cont el rivament di Franzes a Milan, l’è vegnuda l’anema de la resistenza milanesa contra el rè Carel VIII de Franza e i sò homen, quand che l’intervent sò de lee ind la guerra l’ha ruzad indree i menasce del duca d’Orleans che l’era sgiamò asquas riessid a conquider Milan.[4][5]

Dissegn de la Beatris d’Est in su carta-pegora

“L’insubiva el corasg de un hom, e, de sora maross, quell de vun intreped quand che la se trovava denanz al periguel. […] A l’era debon una virago, ind l’onorevel sens medieval de la parolla. Una fomna – a la fœusgia che el Gregorovius el la defeniss – traita su per corasg e comprension de dessora del sò sess.”[6]

La sò mort – ocorsa a nomà ventun agn quand che l’era in pajœula – l’haveva propri trait sgiò de cœur el Lodovigh el Nigher, cont el dàgh un dolor inscì grand che el s’è pu tirad su.

Referenze

Modifega
  1. Malaguzzi Valeri 1913, pp. 35–37.
  2. Calmeta 1504, p. 25.
  3. Luzio e Renier, pp. 112-113.
  4. Giarelli 1889, p. 292; Pirovano 1830, p. 27; Préchac 1817, p. 160; Mòrbio 1834, p. 130; Il mondo illustrato, p. 395.
  5. Sanuto 1883b, p. 438.
  6. "A fiftheenth-century virago" in The Saturday Review 1900-04-21: Vol 89 Iss 2321, p. 496.

Bibliografia

Modifega

Ligam de denter

Modifega

Ligam de fœura

Modifega