Lombard Quest articol chì l'è scrivud in lombard, con la Noeuva Ortografia Lombarda

El gall-italegh l'è on grup lenguistegh de lengov romanze de la fameja di lengov Indo-Europei. I carateristeghe che i compagnen el gall-italegh cont la Gall-Romània inn l'indeboliment di sileb atonegh, la sonorizazzion di consonant plosive intervocaleghe, la lenizzion di geminade, incasì quist in posizzion intervocalega, e la presenza de vocai arotondade anterior, ’me /y/ e /ø/ (cognossude incasì cont el nom de "vocai turbade").

Lengov gall-italegh (classificazzion senza del Venet).
Lengov gall-italegh (classificazzion cont el Venet).

El gall-italegh l'è colegad a i olter lengov gall-romanz dovud al sostrad celtegh comun, anca se gh'è di lenguista che i han ipotizad che la presenza di fonema /y/ e /ø/ la sia dovud a na lenizzion desvilupada indipendentement.

El sistema gal-italegh el se pœu divider in d’un nœumer de lengov putost omogenei, quai:

L'è discuss el status del venet.

Paragon lenguistegh Modifega

Chì sota a l'è stad fad un confront in tra i lengov gall-italegh e una quai oltra lengua romanza che la pœu avégh di somejanze cont quell grup lenguistegh chì. I lengov gall-italegh a inn marcad col grasset.

  • Latin: Illa claudit semper fenestram antequam cenet.
  • Spagnœul: Ella cierra siempre la ventana antes de cenar.
  • Frances: Elle ferme toujours la fenêtre avant de dîner.
  • Piemontes: Chila a sara sempe la fnestra dnans ëd dsnè.
    • Canaves: Chilà a sera sémper la fnestra doant ëd fàr sèina.
  • Ligur
    • Genoves: Lê a særa senpre o barcon primma de çenâ.
    • Tabarchin: Lê a sære fisso o barcon primma de çenò.
  • Lombard
  • Emilian (bolognes): Lî la sèra sänper la fnèstra prémma ed dṡnèr.
  • Romagnoeu (fanes): Lìa chìud sèmpr la fnèstra prema 'd c'nè.
  • Italian: Ella chiude sempre la finestra prima di cenare.
    • Toscan: Lei la hiude sèmpre la finèstra pria di ccenà.
    • Romanesch: Lei chiude zèmpre 'a finéstra primma de ccenà.
  • Romancc: Ella serra adina la fanestra avant ch'ella tschaina.
  • Nònes: Ela la sera semper la fenestra inant zenar.
  • Furlan: Jê e siere simpri il balcon prin di cenâ.
  • Venet: Ła sara senpre el balcon vanti senàr/dixnàr.
  • Istriota: Gila insiera senpro el barcon preîma da senà.