Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.

El scartament standard a l'è el scartament pussee doperaa in sui lign ferroviari del mond, doperaa del George Stephenson e largh 1'435 mm o 4 pee, 8 polles e 1⁄2. L'è soratutt doperaa, anca indova el scartament a l'è on alter, in sui lign a volta velocità, foeura che per Russia, Portogall, Finlandia e Uzbekistan.

I varij scartament

Storia Modifega

Ona leggenda metropolitana la dis che 'l scartament standard el deriva del solch lassaa di vegg carr de l'Antiga Roma: In realtà a l'è fals. Pussee probabilment el Stephenson l'ha doperaa el scartament de la ferrovia mineraria per che lavorava, che l'era de 5 polles misuraa a l'esterno, 4,8 a l'interno e l'ha cambiaa domà la manera de pogiàss: El noeuv scartament a l'era domà convenzional. El mezz polles giontaa dopo a l'è dovuu a di problema meccanich di primm roeud che aveven pocch gioeugh e gh'han avuu besogn de pussee spazzi. Dopo de la gauge war el Parlament del Regn Unii l'ha deciduu de fà el sò scartament standard in del 1846. In di Stat Unii finna al 1862 la ferrovia a l'è restada senza regolament, finna a l'imposizion per la Pacific Railroad de 'sto scartament, doperaa in la capital, inscì el scartament de 1'435 mm a l'è deventaa standard anca in del Nord di Stat Unii. Cont la guerra de secession americana bona part di ferrovij al Sud a hinn staa destrugaa e faa su di soldaa del Nord cont 'sto scartament. L'Ohio e 'l Canada doperaven però on scartament different, e donca a l'era anmò diffizil spostà i oggett de l'Ovest al Nord. A la fin el cambi di carr a l'è deventaa insostenibil a nivell economich e anca l'Ohio l'ha adottaa el standard, seguii poeu del Canada, per restà minga foeura del mercaa.

Scartament quasi-standard Modifega

A gh'è di ferrovij che doperen di scartament quasi standard, de pocch lontan de quell standard:

Riferiment Modifega

Bibliografia Modifega