Lèngua Aka-Bo

Chest artícol a l'è scricc in Lumbàrt, ortograféa orientàl unificàda.

La lèngua Aka-Bo o adóma Bo, ma ach Ba, l’è öna lèngua setentriunàla di Grand Andamane che l’è ‘ndàcia perdìda, dezà che gh’è piö nisü che l’ la parla.

I lèngue di Andamane

Confrónt tra la distribusiù di tribù di andamanés tra ìl prensépe del méla e òt (1800) e ‘l prensépe del 2004. Gh’è de regordà che tra ‘l 1789 e ‘l 1793 i s’è spopolàt i teritòre urignàre di Jarawa che po’ i s’è spostàcc in pòscc bandunàcc da i Grand Andamanés sö la còsta a sira (ovest); la s’è estìnta la lèngua Jangil dal 1931; l’ rèsta póch o negót de i lèngue de i dés lèngue di pòpoi Grand Andamanés; dóma ‘l tòch de la lèngua Sentinelese l’è restàt chèl che l’éra.

La paròla Aka, al prensépe del nòm de la lèngua, l’è ü prefìs cümü a i nòm di lèngue e l’è dovràt in töte i Grand Andamane.

L’è öna lèngua estìnta dezà che la sciùra Boa Sr l’è stàcia l’öltima persùna che l’ìa buna de parlà la lèngua Bo e l’è mórta ol ol 26 de Zenér del 2010 a l’èta de 85 agn, dòpo ès iscampàda al Tsunami del 2004.

La lèngua Bo l’èra öna di 10 lèngue parlade dal pòpol di Grancc Andamanés, pòpol che se pènsa l’abie abitàt chèste ìsole da piö de 65.000 agn; i éra 'n 5.000 quando in del 1858 i è riàcc i Inglés, menimà 'n del 2010 i n’éra restàcc dóma 52 e tra chès-ce Boa Sr.

I nömer

I nömer da 1 a 10 i è:

1. lĭdĭgĭ
2. wāsi
3. ēde
4. lūla
5. kumugyĭ
6. gĭlmugeri
7. djūmāsi
8. ungertōsi
9. ūnākēla
10. cārāli

Ol còdes Iso

Ol còdes Iso de la lèngua Aka-Bo l'è ISO 639-3: akm.

I lèngue di Andamane

Lèngue andamanéze magiùre (10)

del setentriù (4)

• Aka-Bo
• Aka-Cari
• Aka-Jeru
• Aka-Kora

del mès de l’arcipélagh (6)

• Aka-Bea
• Aka-Kede
• Aka-Kol
• Akar-Bale
• A-Pucikwar
• Oko-Juwoi

Lèngue andamanéze meridiunàle (3)

• Jarawa
• Öñge
• Sentinel