Lumbard ucidental Quest articol chì l'è scrivuu in lombard, grafia milanesa.

L’Euonymus a l’è on gener de piant angiospèrmi de la famiglia di Celastracei. El gh’hà dent circa 130 speci[1][2] de piant caducifoeuj, arbust semperverd, alber piscinìtt e liàn. Quèj piant chì hinn perlopù originari de l’Asia orientàl, fin anca a l’Himalaya,[3] e hinn distribuìi anca in Euròpa, Oceania, America del nòrd e Madagascar. 50 specie hinn spantegàa in Cina.[1]

Euonymus
occ.: Evònimo
or.: Evònimo
foeuj e frutt de l’evònimo européo
foeuj e frutt de l’evònimo européo
Classifigazion sientífiga
Regn: Plantae
Division: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Ùrden: cerestrales
Famìa: Ceretraceae
Zèner: Euonymus

Descrizion Modifega

 
Cespuli de Euonymus europaeus ind on giardìn

I fior hinn pòch vistós e pòden vèss verd, giald, roeusa o marrón a segonda de la specie.[3] I foeuj hinn oppòst (rarament alternàd) e de forma ovòidal, longh de 2 a 15 cm on poo fàa a resega. El frutt a l’è on borlin compagn d’on sgausc de quatter o cinch unitàa, che ‘l se dèrva e ‘l fa vedè la somenza aranciona o rossa.

La somenza l’è mangiada di usèj frugìvor, che digerìssen la scòrza carnosa de la somenza e poeu spanteghen la somenza insèma a la soa mèrda. Tanti speci hinn doprà per utilizzazion de medesina ancabén gh'è di part de la pianta che pòden vèss velenós per i òmen.[4]

Cultivazion e utilizzazion Modifega

 
frutt madùr (Euonymus sp.), avèrt de manera che la se ved la somenza

El legn d’ona quaj specie, de tradizion, l’era dopràa per el fus per la filadura de la lana;[5].

L’euonymus l’è on arbùst assosènn conossùu in di giardìn, per via del sò fojàmm, i speci caducifoeuj d’autun gh’hànn di colٙór sberlusént e anca di borlìtt decoratìv. Tuttamànch l’Euonymus alatus l’è conseideràa ona specie invasora in di bosch del nòrd èst di Stat Unii.

Varietà Modifega

 
Euonymus fortunei ind on vivee

Chi chì hinn di speci de Euonymus:[6]

Riferiment Modifega

  1. 1,0 1,1 Euonymus. Arqiviad qé: [1] Flora of China.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Du, C., et al. (2013). Revision of three species of Euonymus (Celastraceae) from China. Phytotaxa 109(1) 45-53.
  3. 3,0 3,1 Botanica: The Illustrated A-Z of over 10000 Garden Plants and How to Cultivate Them. Könemann, 2004. pg. 358. ISBN 3-8331-1253-0
  4. Plants for a Future: Euonymus europaeus
  5. Clapham, A. R. (1975). The Oxford Book of Trees. Oxford: Oxford University Press. p.31.
  6. Euonymus Species List. Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. Retrieved 2013-07-04.
  7. 7,0 7,1 Euonymus. The Plant List. Recuveraa el 16 May 2014.
  8. http://piantespontaneeincucina.info/wordpress/wp-content/uploads/2015/02/dizionario_mil_ita_botanico_storico.pdf
  9. (2015) English Names for Korean Native Plants. Pocheon: Korea National Arboretum, 463. ISBN 978-89-97450-98-5. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Ma, J. (1998). New species of Asian Euonymus (Celastraceae). Harvard Papers in Botany 3(2) 231-37.